بررسی تطبیقی روان شناسی وحدت مدار و روان شناسی وجودی: تقابل دو رویکرد معناگرای فطری نگر و پدیدارگرا

روان شناسی وجودی بر اساس فلسفه پدیدارشناختی است که باور دارد جهان با تمام مخلوقاتش هیچ گونه توجیه و معنایی ندارد و پوچ است. آنچه انسان را در میان مخلوقات ممتاز می کند، آزادی و توانایی او در انتخاب است. مفروضات روان شناختی در این رویکرد آزادی، تنهایی، اضطراب مرگ، و اصالت انسانی است. روان شناسی وحدت مدار ماهیت انسان را برآمده از هستی غایت مداری می داند که در خود معنا و هدف وحدانی دارد و مفروضات روان شناختی خود را بر مبنای فطرت وحدت مدار و انگیزش عشق و دلبستگی و جاودانگی انسان قرار داده است. در این رویکرد هستی بیهوده و پوچ نیست، ذاتا معنا دارد و هر شخص با ماهیت منحصربه فرد فطری خود خالق اصلی داستان و معنای زندگی اش است. هدف از این پژوهش پاسخ به این پرسش بود که ماهیت هستی شناختی وجود انسان، شناخت او، انگیزش، هدف، و فرایند تحلیل در رویکرد بومی روان شناسی وحدت مدار چگونه است و این رویکرد چه تمایزهای مفهومی ای در این شاخص ها با رویکرد وجودی دارد. یافته های پژوهش توضیح می دهد روان شناسی وحدت مدار انسان را پرتاب شده در هستی نمی بیند و ماهیت و انگیزه های روانی انسانی را برآمده از عشق، اتصال، و دلبستگی به عالم وحدت می داند که به زندگی معنا و هدفی وحدانی می دهد. مداخلات روان شناختی رویکرد پدیدارگرا توفیق و توجیه چندانی در جوامع فطرت گرا و دین باور ندارد.