شیمی کانی استوک تونالیتی کمپلکس ماهیرود پهنه زمین درز سیستان، شرق ایران

کمپلکس ولکانو-پلوتونیک ماهیرود (چشمه استاد) که در شرق ایران قرار دارد، از لحاظ تکتونیکی بخشی از پهنه زمین درز سیستان محسوب می شود. براساس مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمی، کمپلکس ماهیرود طیفی از سنگ های آندزیت بازالت، آندزیت، دیاباز و میکروگابرو را نشان می دهد که توسط یک استوک تونالیتی با سن کرتاسه فوقانی قطع شده اند. براساس تحقیقات قبلی، سنگ های ولکانیکی کمپلکس ماهیرود از دیدگاه ژئوشیمی خصوصیات سری های ماگمایی کالک آلکالن و تولئیتی دارند. نمودارهای عنکبوتی به هنجار شده عناصر فرعی و REE نسبت به MORB و کندریت، الگوهایی شبیه سنگ های متعلق به محیط های بالای منطقه فرورانش (SSZ) و خصوصا جزایر قوسی امروزی (IAT) نشان می دهند همان طور که مطالعات شیمی کانی های کلیدی موجود در این سنگ ها خصوصیات مشابهی را دارا می باشند. استوک تونالیتی ماهیرود دارای کانی های اصلی پلاژیوکلاز، کوارتز و هورنبلند و بیوتیت می باشد. براساس مطالعات شیمی کانی، پلاژیوکلازها ساخت منطقه ای عادی دارند و از نوع بیتونیت تا آلبیت هستند و روند نرمال تفریق بلورین را نشان می دهند. آمفیبول تونالیت ها از نوع مگنزیو-هورنبلند کلسیک و وابسته به محیط فرورانش می باشند. براساس مقدار آلومینیوم در آمفیبول فشار و دمای تبلور به ترتیب حدود 1 تا 2 کیلوبار و 700 تا 750 درجه ی سانتی گراد و مقادیر فوگاسیته اکسیژن بالا است. این یافته ها با نتایج حاصل از مطالعات جدید تکتونوماگمایی انجام شده بر روی کمپلکس ماهیرود مطابقت دارد.