زمینه ‏ها و موانع هویت‏بنیاد همکاری جمهوری اسلامی ایران با احزاب و جنبش ‏های اسلام‏گرای سنی (مطالعه موردی اخوان المسلمین مصر و عدالت و توسعه ترکیه)

جمهوری اسلامی ایران به مثابه نظامی مبتنی بر اسلام سیاسی، وحدت مسلمانان را از آرمان های خود می داند. ماهیت و آرمان مزبور، همکاری با گروه های اسلام گرا را به‏سان سیاستی اولویت دار، بایسته می سازد؛ اما همکاری در صحنه واقعی روابط بین‏الملل با چالش هایی مواجه است. مسئله این پژوهش، شناخت زمینه ها و موانع این همکاری است. در این راستا، جنبش اخوان‏المسلمین مصر و حزب عدالت‏وتوسعه به عنوان موارد مطالعاتی انتخاب شده اند. اهمیت و ضرورت این پژوهش، در ژرفابخشی به نظروعمل حوزه سیاست گذاری ارتباط با جریان های اسلام گرا نهفته است. پرسش اصلی آن است که زمینه ها و موانع همکاری جمهوری اسلامی ایران با اخوان‏المسلمین مصر و عدالت‏وتوسعه چیست؟ با گزینش نظریه سازه انگاری به عنوان چهارچوب نظری، زمینه ها و موانع همکاری جمهوری اسلامی با موارد مطالعاتی در سطح کارگزاری -با تاکید بر مقوله هویت- موردبررسی قرارگرفته اند. داده ها با روش کتابخانه ای گردآوری شده و با کاربست روش تطبیقی تجزیه وتحلیل شده اند. براساس یافته ها، زمینه های همکاری جمهوری اسلامی و اخوان، مبتنی بر اشتراکات در هویت های نوعی و نقشی دو بازیگر شامل اسلام گرایی، حمایت از مستضعفان و مسلمانان و مقابله با مستکبران و بیگانگان است؛ موانع همکاری دو بازیگر نیز ناشی از نبود هویت جمعی مشترک است. در همکاری جمهوری اسلامی و حزب عدالت و توسعه، موانع بر زمینه ها فزونی دارد و ناسازگاری در هویت مبتنی بر نقش دو بازیگر -برتری منطقه ای برای ایران و دولت مرکزی برای آک‏پارتی- و هویت جمعی دو طرف -مقاومت برای جمهوری اسلامی و عثمان گرایی برای آک‏پارتی- بر سازگاری در مولفه هویتی مردم سالاری -نوعی برای جمهوری اسلامی و پیکروار برای آک‏پارتی- فزونی دارد.