رابطه شرایط دانشگاهی و تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی ایران نسبت به افت تحصیلی: مروری نظام مند و مقایسه ای با نظرات استادان دانشگاه

شناسایی علل و عوامل افت تحصیلی، که از ناکامی های نظام آموزشی محسوب می شود، یکی از موضوعات کاربردی و مهم در حوزه پژوهش های آموزشی است. با توجه به فقدان یک بررسی جامع، همه مستندات منتشر شده، علیرغم وجود مقالات متعدد در این زمینه در کشور ایران،  سعی شد تا  با مرور نظام مند متون منتشر یافته در مدت زمانی 15 سال گذشته، نقش شرایط تحصیلی و دانشگاهی بررسی شده را در ارتباط با  افت تحصیلی تعیین کرده شود. 

در این پژوهش ابتدا مستندات به صورت نظام مند مرور و اطلاعات آنها جمع آوری گشت. مقالات منتشر شده مرتبط با  علل عدم موفقیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی کشور از فروردین 1375 لغایت اسفند 1389 به صورت همه شماری 1008 مقاله  استخراج شد که  از این میان26 مقاله متن کامل قابل دسترسی و دارای کیفیت حداقل پژوهشی را داشت.

بر اساس یافته های هر دو مرحله، احتمالا، جنس پسر، بالاتر بودن سن ورود به دانشگاه، وجود مشکلات مقطع تحصیلی، سهمیه قبولی، ترم تحصیلی، نوع رشته تحصیلی، عملکرد استاد درس، وضعیت آموزش و برنامه ریزی آموزشی، شرایط کلاس، سابقه انتقالی یا مهمان شدن، وجود مشاور درس، دوره شبانه/روزانه، روابط اجتماعی در دانشگاه، زندگی شهری، شرایط دیپلم(معدل)، نوع دیپلم(تجربی)، علاقه نداشتن به رشته تحصیلی، پایین تر بودن معدل دیپلم یا مقطع قبلی، بیشتر شدن فاصله دیپلم تا ورود به دانشگاه، نداشتن مطالعه در طول ترم و همچنین فعالیت های علمی و پژوهشی، از عوامل دانشگاهی و شرایط تحصیلی می باشند که می توانند منجر به افت تحصیلی در دانشجویان گردند.

با وجود تحقیقات زیاد در زمینه علل افت تحصیلی، به نظر می رسد استاندارها و تعاریف مورد استفاده از پژوهش ها متفاوت بوده و برای ارتقای کیفیت کار باید استانداردسازی لازم صورت پذیرد. در مجموع دیدگاه های اعضای هیات علمی تا حدود زیادی با واقعیت های دیده شده در مقالات هماهنگی داشت و نشان می دهد که تجربه مدرسان دانشگاه در این حیطه قابل اعتماد می باشد. همچنین به نظر می رسد با توجه به علل عمده عوامل فهرست شده؛ بتوان گروه هایی که احتمال افت تحصیلی در آنها بیشتر است را شناسایی و برای ایشان اقدامات پیشگیرانه به کار برد.