بررسی مقایسه ای تاثیر آموزش بر اساس نظریه های فرانظری و رفتار برنامه ریزی شده بر میزان مصرف شیر و لبنیات در میان دانشجویان

شیر و لبنیات به عنوان مواد غذایی، بسیار مفید هستند. به طوریکه استفاده از آن ها تاثیر قابل توجهی بر سلامت دارد. به نظر می رسد نظریه های فراتئوری و رفتار برنامه ریزی شده به عنوان یک چهارچوب مفهومی، برای درک فرایند رفتار بهداشتی در ارتقاء رفتار تغذیه ای سالم در دانشجویان موثر باشند. این تحقیق با هدف تعیین تاثیر نظریه های فراتئوری و رفتار برنامه ریزی شده در ارتقا دادن سطح رفتار تغذیه ای سالم در دانشجویان، با تاکید بر مصرف شیر و لبنیات انجام گشت.

تحقیق حاضر یک پژوهش نیمه تجربی است. در این بررسی مداخله ای 300 نفر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان به روش در دسترس بودن وارد تحقیق شدند و آنها به دو گروه (نظریه های فراتئوری و نه رفتار برنامه ریزی شده) بر اساس قرعه تقسیم کردند. در هر گروه، پنج جلسه آموزش به روش سخنرانی، پرسش و پاسخ، بحث گروهی و با توجه به مراحل و سازه های این نظریه ها برگزار شدند. ابزار تحقیق شامل: پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و یادآمد میزان مصرف شیر و لبنیات بود. داده های این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی - استنباطی (تی مستقل و تی زوجی) مشخص گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماریSPSS  ویرایش 16 استفاده شد.

نتایج نشان داد که میزان مصرف شیر و لبنیات در هر دو گروه  بعد از مداخله به طور معنا داری افزایش یافته است (0/001>p). همچنین میزان مصرف شیر و لبنیات در گروه مداخله بر اساس نظریه فراتئوری به طور معناداری بیشتر از میزان مصرف شیر و لبنیات در گروه مداخله بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده بود(0/002=p).

به کارگیری نظریه های فراتئوری و رفتار برنامه ریزی شده و آموزش براساس آنها، روش مناسبی برای طراحی مداخلات جهت افزایش میزان مصرف شیر و لبنیات در میان دانشجویان می باشد؛ به گونه ای که تاثیر کاربرد نظریه فراتئوری بیشتر از نظریه رفتار برنامه ریزی شده است.