اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی و ریزنمونه بر القاء کالوس زیره سبز (Cuminum cymium L.)

زیره سبز (.L cymium Cuminum (متعلق به خانواده چتریان و یکی از گیاهان دارویی مهم ایران است. هدف از این تحقیق ارزیابی اثر تنظیم کننده های رشد و نوع ریزنمونه بر القاء کالوس زیره سبز می باشد. برای این منظور بذور زیره سبز (توده کوهبنان) با خیپوکلریت سدیم و الکل ضدعفونی شد و بر روی محیط کشت پایه MS کشت گردید. ریزنونه های برگ و هیپوکوتیل از گیاهچه های استریل برداشت و بر روی محیط کشت MS حاوی NAA به مقادیر صفر، 5/0 ،1 و 2 میلیگرم در لیتر به همراه 5/0 میلیگرم در لیتر BAP کشت شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج القاء کالوس نشان داد که نوع ریزنمونه، هورمون و اثرات متقابل آنها اثر معنی داری بر روی درصد القاء کالوس نداشتند. اثر ریزنمونه بر روی صفت سرعت رشد کالوس (CGR (معنی دار بود ولی اثر هورمون و اثر متقابل ریزنمونه در هورمون بر روی این صفت معنی دار نبود. نتایج نشان داد که محیط کشت حاوی 1 میلیگرم در لیتر NAA به همراه 5/0 میلیگرم در لیتر BAP به عنوان بهترین محیط کشت برای سرعت رشد کالوس زیره سبز شناخته شد (به میزان 238/0 میلیمتر در روز). مقایسه میانگین اثر متقابل ریزنمونه در هورمون بر روی سرعت رشد کالوس نشان داد که هورمون NAA به میزان 5/0 میلیگرم در لیتر به همراه 5/0 میلیگرم در لیتر BAP در ریزنمونه برگ دارای بیشترین اثر (به میزان 248/0 میلی متر در روز) می باشد.