ارزیابی تغییرات مکانی نفوذ آب به خاک و پارامترهای مدل های مربوطه با استفاده از زمین آمار (مطالعه موردی: دشت منصورآباد)

مطالعه حاضر با هدف ارزیابی توزیع مکانی نفوذ آب به خاک با استفاده از زمین آمار در مقیاس ناحیه ای روی 400 هکتار از اراضی دشت منصورآباد واقع در شهرستان لارستان از توابع استان فارس انجام گرفت. در این پژوهش در 78 نقطه به صورت شبکه ای منظم به فواصل 100×100 متر نمونه برداری و اندازه گیری ها انجام شد و با استفاده از نرم افزارهای GS+ و ArcGIS بهترین مدل واریوگرامی از بین مدل های خطی، نمایی، گوسی و کروی با بیشترین2R و کمترین خطا تعیین شد. بدین منظور ویژگی های نفوذ آب به خاک (cm/min) با استفاده از روش استوانه دوگانه، هدایت الکتریکی (dS/m)، اسیدیته، درصد رطوبت اشباع، درصد اندازه ذرات (شن، سیلت و رس)، مقدار کلسیم، منیزیم و سدیم و توزیع مکانی پارامترهای نفوذ آب به خاک مدل های کوستیاکوف و فیلیپ اندازه گیری و با استفاده از روش های زمین آماری درون یابی و پهنه بندی شد. نتایج نشان داد، در بین ویژگی های مختلف، شدت نفوذ آب به خاک (i) بیشترین ضریب تغییرات (2/274) را داشت و تصمیم گیری بر اساس روش های میانگین گیری معمول خطای فراوانی را همراه خواهد داشت. در بین مدل های نفوذ آب به خاک، مدل کوستیاکوف و فیلیپ به ترتیب بهترین مدل تجربی و فیزیکی در منطقه بودند. بهترین مدل نیم تغییرنما برای شدت نفوذ نهایی، ضرایب S و A مدل فیلیپ و ضریب a مدل کوستیاکوف گوسی و برای ضریب b مدل کوستیاکوف نمایی بود. ساختار مکانی شدت نفوذ و ضرایب نفوذ a و b مدل کوستیاکوف و ضرایب S و A مدل فیلیپ قوی بود. بهترین میان یاب برای شدت نفوذ روش کوکریجینک با فاکتور کمکی درصد سیلت، برای ضریب S مدل فیلیپ، روش وزن دادن عکس فاصله (IDW)، برای ضرایب a و b مدل کوستیاکوف، به ترتیب روش کریجینگ و IDW بود.