فرآیندی برای تدوین مرامنامه اخلاق پژوهش اینترنتی مبتنی بر روش اقدام پژوهی

اخلاق پژوهش اینترنتی زیرمجموعه ای از اخلاق کاربردی است که هدف آن بررسی، ارائه و به کارگیری رهنمودها و کدهای اخلاقی برای هدایت فعالیت های پژوهشی در فضای مجازی است. تدوین این مرامنامه مبتنی بر دو روش پژوهشی اسنادی و اقدام پژوهی است. فرآیند اقدام پژوهی در چهار مرحله تحقق می یابد: 1) تشخیص، 2) برنامه اقدام، 3) انجام اقدام و 4) ارزیابی اقدام. مرحله تشخیص مسائل اخلاقی برای تنظیم پیش نویس کدهای اخلاقی مبتنی بر روشی اسنادی است. در این چارچوب با گردآوری منشورها و مرامنامه های اخلاقی متعدد و قابل اطمینان، مهمترین مسائل اخلاقی در پژوهش های اینترنتی استخراج، و کدهای اخلاقی مرتبط صورتنبدی و به عنوان پیش نویس مرامنامه در کارگروهی تخصصی مورد ارزیابی نقادانه قرار می گیرد و برای انجام اقدام به سازمان مربوطه ارسال می شود. 

 هدف از تدوین این مرامنامه، معرفی فرآیندی گام به گام برای تدوین مرامنامه اخلاق پژوهش اینترنتی و ارائه کدهایی اخلاقی به منظور هدایت و سازمان دهی اخلاقی فعالیت های پژوهشی محققان در فضای مجازی است. مرامنامه اخلاق پژوهش اینترنتی به عنوان متممی بر منشور و موازین اخلاق پژوهش وزارت عتف در 9 فصل و 15 بند در چارچوب اصول و موازین اخلاق پژوهش آن وزارتخانه تهیه و تنظیم شده است.