تاثیر سیلی مارین بر قند خون و بیان ژن pax4 و بررسی هیستوپاتولوژی بافت پانکراس در رت های نر ویستار دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

با توجه به آمار بالای دیابت در ایران و جهان و همچنین به علت عوارض جانبی کمتر گیاهان دارویی نسبت به داورهای صنعتی و شیمیایی در این مطالعه به بررسی اثر ماده موثر گیاه خار مریم (سیلی مارین) بر بیان ژن pax4 برای تکوین و بازسازی سلول های بتای پانکراس است پرداخته شد.
مطالعه حاضر از نوع بنیادی و روش آن تجربی است و 42 سر رت نر نژاد ویستار به صورت تصادفی انتخاب و به 7 گروه شش تایی تقسیم شدند. رت های دیابتی با ماده استرپتوزوتوزسین دیابتی شدند و هر ده روز یک بار میزان قند خون ناشتای آن ها سنجیده شد و پس از پایان دوره رت ها با داروی بی هوشی، بی هوش و تشریح شدند. مقداری از بافت پانکراس جدا سازی و برای بررسی بیان ژن pax4 به روش Real Time RT PCR استفاده شد.
یافته ها: ماده موثره سیلی مارین باعث کاهش معنی دار قند خون در همه گروه های بیمار دریافت کننده این دارو (C، D، E، F) بود. این دارو باعث افزایش معنی دار میزان بیان ژن pax4 در گروه های دریافت کننده دوزهای mg/kg 150 و100 سیلی مارین (D، E) نسبت به گروه شاهد دیابتی (B) و سایر گروه های بیمار دریافت کننده داروهای سیلی مارین و متفورمین شد (05/0p˂). این افزایش بیان ژن وابسته به دوز نبوده و در گروه دریافت کننده ی دوز mg/kg 150 سیلی مارین (E) نسبت به گروه mg/kg 100 (D) میزان بیان کمتر است.
نتیجه گیری: ماده موثره سیلی مارین باعث افزایش معنی دار بیان ژن pax4 شد که این ژن یکی از ژن های ترمیم و بازسازی سلول های بتا است و باعث بهبود و بازسازی سلول های بتا و جزایر لانگرهانس پانکراس می شود.