بررسی مبانی فقهی امنیت اجتماعی از دیدگاه فقهای شیعی معاصر

مقوله امنیت یکی از پدیده های اساسی و بنیادین مورد نظر اندیشمندان و فقها و از نیازهای حیاتی فردی و اجتماعی به شمار می رود و ایجاد گسترش آن نیز وظیفه احاد ملت و حکومتها و دولت هاست و هیچ مکتب یا نظام حقوقی نمیتواند خود را نسبت به موضوع امنیت بی تفاوت قلمداد نماید. اسلام نیز به عنوان یک نظام حقوقی جامع و مترقی که پاسخگوی نیازهای فردی و اجتماعی افراد در همه زمان ها و مکان ها می باشد؛ از این قاعده مستثنی نبوده و با ملاحظه متون دینی احکام و مقررات اسلامی ملاحظه می- شود که اهمیت امنیت در همه عرصه ها و راه حل های تحقق بخشیدن به امنیت سیاسی و اجتماعی بیش از سایر نظام های حقوقی در دین اسلامی مورد مطالعه قرار گرفته است از دیدگاه آیات و روایات نیز هم امنیت از نعمت های بزرگ خوانده بوده و بر سایر نیازهای بشر اولویت دارد. مقوله امنیت و به ویژه امنیت اجتماعی، در همه جوامع امروزی به عنوان یکی از مولفه های اصلی حقوق بنیادین افراد مورد توجه قرار می گیرد و ماهیتی حقوق بشری به خود گرفته است. نوشتار حاضر با توجه به این اهمیت، با شیوه توصیفی- تحلیلی درصدد بررسی مبانی فقهی فراهم ساختن امنیت اجتماعی توسط حکومت از دیدگاه فقهای شیعه است. بر این اساس، نتایج پژوهش حاکی از آن است که در فقه امامیه، تامین امنیت اجتماعی و فراهم کردن زمینه تحقق آن، یکی از کار ویژه های فقه و حکومت می تواند به حساب آید. در این راستا احکام و قواعد و سازوکارهای فقهی چون توجه به حدود و تعزیرات، توجه به فقه پوشش، ترویج تعاون و همکاری در جامعه، گسترش پیوندهای اجتماعی و توجه به حق الناس از جمله ملزومات شکل گیری امنیت اجتماعی به شمار می آیند.