تاثیر معماری ایران بر بناهای آرامگاهی در عصر سلجوقیان رم

ایران در طول تاریخ اسلام  و به خصوص عصر سلجوقی همواره یکی از مراکز اصلی هنر اسلامی بوده است. از سوی دیگر عثمانی ها در زمینه معماری با الهام از هنر ایران و بیزانس، گام های بزرگی برداشته اند. به دلیل همجواری ایران و عثمانی و نیز تبادلات فرهنگی و وجوه مشترک حکومتی، هنر و معماری این دو سرزمین از یکدیگر ایده گرفته و تشابهاتی دارند. هدف مقاله بررسی تطبیقی شاخصه ها و عناصر معماری بناهای یادمانی و آرامگاهی ساخته شده در عصر سلجوقیان رم که الهام گرفته شده از بناهای آرامگاهی و مساجد ایرانی می باشند، بوده است. چارچوب نظری پژوهش، بر این دیدگاه استوار است که فضاهای معماری در گذشته از پدیده های فرهنگی تاثیر می پذیرفتند و همچنین تبادل فرهنگی بر شکل گیری آن ها نقش داشته است. روش تحقیق این پژوهش، روش تحقیق تاریخی- تفسیری می باشد و به بررسی، مطالعه و مقایسه ترکیب حجمی بنا، نوع تزیینات و نقوش کاشی کاری بناهای آرامگاهی سلجوقی رم و بناهای ایرانی عصر سلجوقی می پردازد تا بیانگر تاثیر فرهنگ و تبادل فرهنگی در معماری شود. یافته های این پژوهش بر این نکات تاکید دارند که هنر و معماری سلاجقه روم قبل از حضور ایرانیان متاثر از هنر دمشق بوده است؛ اما با آمدن هنرمندان ایرانی و بخش هایی از معماری با نقوش و تزیینات ایرانی ساخته می شد. تعامل میان ایرانیان و حاکمان سلجوقی روم و شرایط مناسب فراهم شده توسط آنان باعث شد ایرانیان به همراه خود فرهنگ، آداب و رسوم و نشانه های بارزی از علم و هنر و دانش رایج در ایران عصر سلجوقی را رواج دادند.