تبیین نقش عوامل محیطی فضاهای آموزشی در تسهیل یادگیری دانش آموزان مقطع ابتدایی، موردهای مطالعاتی: دبستان های شهید بهشتی و علامه طباطبایی همدان

معماری مدارس و عناصر تشکیل دهنده آن در کنار سایر عوامل آموزشی، اثرات قابل توجهی بر دانش آموزان می گذارد. این پژوهش به منظور تبیین ارتباط و نقش عوامل محیطی بخش آموزش با تسهیل یادگیری کودکان در مقطع ابتدایی با دو رویکرد کیفی و کمی انجام شده است. بخش اول مروری بر پیشینه نظری با رویکرد کیفی و روشی توصیفی و بخش دوم با رویکرد کمی و از طریق روش همبستگی صورت گرفت. نمونه های مطالعاتی پژوهش فوق از بین دبستان های شهر همدان بوده و باتوجه به این امر که نیاز بود مدارسی انتخاب شوند تا کنترل متغیرهای مزاحم در آن ها حداکثر مقدار ممکن باشد؛ پس از بررسی های لازم دو نمونه از محیط های آموزشی، یعنی دبستان های دخترانه شهید بهشتی و علامه طباطبایی که حائز شرایط موردنیاز پژوهش بودند انتخاب شدند. متغیر مستقل، عوامل محیطی سازنده بخش آموزشی و متغیر وابسته عملکرد تحصیلی دانش آموزان در نظر گرفته شده است. اطلاعات مورد نیاز مربوط به متغیر مستقل از طریق تهیه فهرست مشاهدات و بررسی سطح استاندارد عوامل سازنده محیط آموزش که با مقیاس لیکرت رتبه بندی و در یک طیف پنج گزینه ای تهیه و جمع آوری شد و عملکرد تحصیلی دانش آموزان بر اساس بررسی معدل پایان ترم آن ها تعیین شده است. اطلاعات به دست آمده از طریق نرم افزار Spss مورد تحلیل قرار گرفت و آزمون همبستگی بیان کرد از بین عوامل محیطی سازنده فضای آموزشی بین شش عامل: کیفیت نور، آسایش صوتی، تجهیزات آموزشی، نو بودن کلاس ها، تنوع در فرم و مبلمان انعطاف پذیر، با عملکرد تحصیلی کودکان ارتباط مثبت و معنی دار وجود دارد. مجموعه این عوامل در کنار یکدیگر شرایطی را فراهم می کنند تا دانش آموز بتواند راحت تر بر روی مطالب درسی تمرکز کند، از طرفی شرایط بهتری برای معلم به وجود می آورد تا او نیز بتواند مطالب درسی را بهتر به دانش آموزان انتقال دهد؛ از این طریق باعث تسهیل یادگیری برای دانش آموزان می شود.