نگرشی بر ماهیت تغنی در تلاوت قرآن

یکی از مولفه های مهم در اثرگذاری و انتقال مفاهیم قرآن، بیان زیبا و صوت و لحن واژگان قرآن می باشد. با مراجعه به سیره پیامبر گرامی اسلامm درمی یابیم که با نزول قرآن کریم، قرائت قرآن با صدای زیبا و آهنگ خوش توسط پیامبراسلامm مطرح گردیده است و امامان معصوم (ع) همچون امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) و امام کاظم(ع) نیز از صدای زیبا و تلاوت آهنگین برخوردار بودند. پس از گسترش علم مقامات عربی، قاریان قرآن نیز تغنی در قرآن را گسترش دادند و این کار را با آگاهی از احکام تلاوت، آگاهی از نغمه ها و رعایت شان و احترام آیات الهی، زینت بخشیدند تا با سیر تکاملی، به رشد وکمال خود در عصر معاصر رسید. فقها درباره مشروعیت داشتن و جواز یا حرمت تغنی به قرآن اختلاف نظر دارند؛ بسیاری تغنی را از ریشه غناء و به معنای خواندن قرآن با صدای زیبا همراه الحان و انغام ولی سازگار با قداست قرآن تفسیر کرده اند که ابن عباس، ابن مسعود و برخی دیگر از صحابه و تابعان آن را پذیرفته اند و این موضوع به عنوان یک امر مسلم نزد اهل فن نیز پذیرفته شده است. این جستار بر آن است تا به روش توصیفی- تحلیلی علاوه بر رویکرد تاریخی به تغنی، اصل ماهیت تغنی، جایگاه و اهمیت وهمچنین مشروعیت آن را مورد بررسی قرار دهد.