مدلسازی عوامل اقلیمی موثر بر افت سطح آبهای زیرزمینی با رویکرد تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت مشهد)

هدف در این پژوهش، ارزیابی پیامدهای تغییر اقلیم بر افت سطح آب های زیرزمینی دشت مشهد است. بدین منظور از آمار ماهانه بارندگی 34 ایستگاه همدیدی، اقلیم شناسی و باران سنجی منطقه، دبی ماهانه 13 ایستگاه هیدرومتری و سطح آب زیرزمینی 60 حلقه چاه پیزومتری، استفاده شده است. برای پیش بینی متغیرهای اقلیمی آینده از داده های مدلHadCM3 استفاده شده است. داده های دما و بارش منطقه توسط مدل LARS-WG5.5 برای دو دوره 2030-2015 و 2065-2046 تحت سه سناریوی انتشار گاز گلخانه ای A1B، A2 و B1 ریزمقیاس شدند. برای مدل سازی سطح آب زیر زمینی از مدل رگرسیون وزن دار جغرافیایی (GWR) استفاده شده است. ارزیابی تغییرات بارش دشت مشهد در دهه های آینده، حاکی از کاهش بارش در فصل سرد و افزایش آن در فصل گرم است. بررسی های دمایی نیز حاکی از افزایش حداقل یک درجه ای دما نسبت به دوره پایه است. مدل سازی سطح آب زیر زمینی دشت مشهد با پارامترهای اقلیمی نشان داد مدل GWR از توانایی خوبی برای برآورد افت سطح آب های زیرزمینی برخوردار است. نتایج به دست آمده تحت هر سه رویکرد تغییر اقلیم، بیان کننده افت سطح آب کلیه چاه های پیزومتری مورد مطالعه در دوره های آینده است. بیشترین کاهش سطح آب زیرزمینی مربوط به رویکرد A1B در دوره 2065-2046 بود و رویکردهای A2 و B1 در رتبه های بعدی قرار دارند.