کاربرد بعد فراکتال در تحلیل حساسیت پذیری سازندهای زمین شناسی مناطق خشک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز دشت یزد- اردکان)

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:

هندسه فراکتال یا همان زبان ریاضی طبیعت، ابزاری کمی برای بررسی ژئومورفولوژی شبکه های زهکشی و مدل سازی بسیاری از پدیده های پیچیده طبیعی است. از آنجا که متغیرهای زمین شناسی تاثیر گسترده ای بر ماهیت و فعالیت سیستم های شبکه آبراهه ای دارند، در این بررسی، نقش سنگ شناسی و سازند زمین شناسی در کمی سازی شبکه زهکشی حوضه دشت یزد- اردکان استفاده شده است. مقادیر عددی بعد فراکتال برای سه سازند زمین شناسی حوضه مورد مطالعه به دست آمد؛ میانگین بعد فراکتال 1/149 نشان دهنده سازند آهک تفت، میانگین بعد فراکتال 1/161، سازند گرانیت و مقدار 1/207 سازند کهر است که بیشترین مقدار عددی بعد فراکتال در سازند کهر (1/279) و کمترین آن در سازند تفت (1/046) محاسبه شد. استفاده از آزمون تجزیه واریانس یک طرفه نشان داد بین میانگین بعد فراکتال سه سازند زمین شناسی با اطمینان 0/99 اختلاف معنی دار وجود دارد. نتایج حاصل از این بررسی، روابط معنی داری بین ابعاد فراکتال شبکه زهکشی و شاخص های مورفومتریک (تراکم زهکشی، تعداد رتبه، متوسط طول رتبه و فراوانی رتبه) نیز نشان می دهد که بیشترین ضریب همبستگی متعلق به روابط رگرسیونی بین تراکم شبکه زهکشی  و بعد فراکتال است (در سطح 0/99). نتایج بررسی عدم قطعیت کارایی بعد فراکتال در طبقه بندی و تفکیک سازندهای زمین شناسی نشان داد که تنها در سازند زمین شناسی کهر با احتمال 90درصد بعد فراکتال از روند ثابتی برخوردار است و در دو سازند زمین شناسی آهک تفت و سازند گرانیت شیرکوه، این میزان حدود 70درصد می باشد. بنابراین بعد فراکتال در شناسایی شبکه زهکشی سازند کهر، قوی تر از دو سازند دیگر گرانیتی و آهکی عمل کرده و  توانایی بیشتری نشان می دهد.

زبان:
فارسی
صفحات:
1 تا 18
لینک کوتاه:
magiran.com/p2029906 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!