پهنه بندی گستره خطر فرونشست زمین با بهره ‎گیری از تداخل سنجی راداری (مطالعه موردی: دشت کاشمر و خلیل آباد)

اندازه گیری رخداد فرونشست در مقیاس وسیع به دلیل نرخ کند و بطئی آن چالش برانگیز است و نیاز به فنآوری های پیشرفته دارد. اولین پیامد جبران ناپذیر این پدیده مخرب، کاهش عمق مخزن آبخوان ها است. به دلیل استخراج بیش ازحد منابع آب زیرزمینی و افت سطح پیزومتری در بسیاری از آبخوان های کشور، فرونشست زمین با سرعت های مختلف در حال رخ دادن است. روش تداخل سنجی راداری با پنجره مصنوعی در مناطقی که اطلاعات ژئودزی زمینی کافی موجود نیست، جابجایی در راستای قائم را به خوبی و در گستره وسیع نمایش می دهد. در پژوهش حاضر از تصاویر جدید Sentinel-1A مربوط به سال های 1394 تا 1397 برای بررسی نرخ فرونشست استفاده شد. منطقه مورد مطالعه دشت کاشمر و خلیل آباد است. پس از اطمینان از همبستگی زیاد تصاویر، تداخل نگار اولیه تهیه شد. سپس با بهره گیری از روش کوتاه ترین خط مبنای مکانی و زمانی، فازهای غیرضروری حذف گردید. در پایان فاز جابجایی محاسبه و به مولفه قائم تبدیل گردید. نتایج نشان داد این منطقه در بیشترین حالت 17 سانتیمتر در سال فرونشست دارد و بیشتر در حومه جنوب غرب شهر کاشمر و مناطق غربی دشت خلیل آباد متمرکز است. به دلیل ناهمگن بودن نرخ فرونشست، این منطقه مستعد شکل گیری شکاف های طولی و شق است. نقشه پایانی به دست آمده می تواند به مدیران سازمانی و برنامه ریزان منابع اراضی و خاک درزمینهحفاظت و مدیریت منابع آبی و مخاطرات طبیعی و جلوگیری از تخریب سرزمین کمک شایانی نماید.