بهینه سازی کشت بافت گیاه تاتوره به وسیله عصاره مخمر با هدف افزایش میزان تولید تروپان آلکالوئیدها

گیاه تاتور(Datura stramonium) منبع غنی از تروپان آلکالوئیدهای اسکوپولامین و هیوسیامین به عنوان آنتاگونیست رقابتی استیل کولین است. تجمع متابولیت های ثانوی معمولا در پاسخ به الیسیتورهای مختلف و مولکول های سیگنالی اتفاق می افتد. در این پژوهش اثر عصاره مخمر به عنوان الیسیتور زیستی بر تولید تروپان آلکالوئیدهای هیوسیامین و اسکوپولامین مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای گیاه تاتوره پس از ضدعفونی سطحی در محیط کشت جامد MS نیم برابر حاوی عصاره مخمر در غلظت های (صفر، 1/5 و 3گرم در لیتر) کشت داده شد. یک ماه پس از جوانه زنی، تولید تروپان آلکالوئیدهای گیاهچه های تاتوره با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) اندازه گیری شد. همچنین میزان پروتئین کل و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیداتیو کاتالاز و پراکسیداز به روش اسپکتروفتومتری تعیین شد. با توجه به نتایج، میزان وزن تر ریشه و بخش هوایی گیاهچه های تاتوره در غلظت 1/5گرم در لیتر عصاره مخمر به ترتیب حدود 2 و 4 برابر افزایش نشان داد. عصاره مخمر با غلظت 1/5گرم در لیتر، موجب افزایش حدود 1/7 برابری هیوسیامین در هر دو بخش ریشه و اندام هوایی و 2/5 برابری اسکوپولامین ریشه گیاهچه های تاتوره شد. علاوه بر این میزان پروتئین کل و فعالیت کاتالازی و گایاکول پراکسیدازی گیاهان تیمارشده با عصاره مخمر غلظت 1/5گرم در لیتر تقریبا مشابه گیاهان شاهد بود. در مجموع، عصاره مخمر با غلظت 1/5گرم در لیتر می تواند به عنوان کاندیدای خوبی در گیاه تاتوره استرامونیوم برای افزایش میزان تولید هیوسیامین و اسکوپولامین با ارزش دارویی بالا باشد.