اثرات دزهای کاهش یافته بروموکسینیل+تو، فور-دی و کود نیتروژن بر عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) در رقابت با پنیرک (Malva neglecta Wallr.)

درک ارتباط بین کود و علف کش در شرایط وجود رقابت میان محصول و علف هرز قادر است به عنوان ابزاری جهت پیش بینی عملکرد محصول و کمک به تصمیم گیری برای کاربرد بهینه کود نیتروژن و علف کش باشد. با این هدف آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در پاییز سال 1395 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل کود نیتروژن به عنوان کرت های اصلی در 5 سطح 0، 75، 150، 225 و 300 کیلوگرم در هکتار از منبع کود اوره و دز علف کش بروموکسنیل+ تو، فور-دی به عنوان کرت های فرعی در پنج سطح 0، 0/25، 0/5، 0/75 و 1 برابر دز توصیه شده (1/5لیتر در هکتار) بود. تراکم علف هرز پنیرک به تعداد 50 بوته در متر مربع در تمامی کرت ها ثابت نگه داشته شد. همچنین، برای توصیف عملکرد گندم از مدل سیگموئیدی چهار پارامتری و برای توصیف تغییرات تعداد و وزن بذر علف هرز پنیرک در دزهای کاهش یافته علف کش و سطوح مختلف کود اوره از معادله توانی سه پارامتری استفاده شد. عملکرد دانه گندم در پاسخ به افزایش دز علف کش و کاهش توان رقابتی پنیرک در سطوح مختلف مصرف کود اوره افزایش نشان داد. بر اساس پیش بینی مدل ترکیبی، با کاربرد 300 کیلوگرم کود اوره در هکتار به همراه 0/375، 0/60، 0/75، 1/05، 1/35 و 1/5 لیتر در هکتار علف کش، عملکرد دانه به ترتیب 202، 277، 329، 408، 443 و 450 گرم در متر مربع برآورد شد. تعداد بذر پنیرک در شرایط مصرف مقادیر بیشتر کود نیتروژن و دزهای کمتر بروموکسینیل+ تو، فو ر- دی در حداکثر و در شرایط مصرف مقادیر کم کود نیتروژن و دزهای بیشتر بروموکسینیل+ تو، فور-دی در حداقل بود. وزن بذر پنیرک در شرایط بدون مصرف علف کش برای هر یک از سطوح مختلف نیتروژن بین 4/78 تا 35/87گرم در متر مربع و برای تعداد بذر پنیرک تولید شده در شرایط بدون مصرف علف کش برای هر یک از سطوح کود نیتروژن بین 1915/95تا 16540/76 بذر پنیرک در متر مربع بود. بیشترین عملکرد دانه گندم (515/40گرم در متر مربع) با مصرف 225 کیلوگرم اوره همراه با مصرف 1 لیتر علف کش بروموکسنیل+ تو، فور-دی در هکتار به دست آمد. همچنین سطوح بالاتر کود اوره باعث کاهش عملکرد دانه گندم شد؛ این درحالی است که سطوح بالاتر اوره باعث افزایش تعداد و وزن بذر پنیرک شد.