تجزیه و تحلیل تغییرات بهره وری نیروی کار 1390-1385؛ مطالعه موردی: استان تهران و سایر استان های کشور

استان تهران به طور متوسط، سهمی معادل 26 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را شامل می شود و از مهم ترین استان های ایران به شمار می رود؛ بنابراین، مقاله حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که مهم ترین مولفه تغییرات بهره وری نیروی کار در استان تهران در مقایسه با سایر استان های کشور کدام است؟ به همین منظور، از دو جدول داده ستانده متقارن و به قیمت ثابت فعالیت در فعالیت سال 1385 مرکز پژوهش های مجلس و سال 1390 مرکز آمار ایران برای محاسبه جدول دو منطقه ای استان تهران و سایر مناطق به روش FLQ-RAS، استفاده شده است. سپس بر اساس چارچوب مطالعه دیازنباخر و همکاران (2000)، تغییرات بهره وری نیروی کار به تغییرات پنج عامل «ارزش افزوده»، «نیروی کار»، «تغییرات ساختاری»، «تجارت بین منطقه ای» و «تقاضای نهایی» تجزیه شده است. نتایج نشان می دهد، اثر تغییر تعداد نیروی کار در تهران مثبت بوده، درحالی که در سایر مناطق، این اثر بهره وری نیروی کار را تعدیل کرده است. همچنین، اثر تغییر ترکیب تقاضای نهایی در استان تهران، قریب به صفر بوده، اما در سایر مناطق، بهره وری نیروی کار را افزایش داده است. اثرات سایر عوامل مورد بررسی در استان تهران و سایر مناطق، موجب افزایش بهره وری نیروی کار شده اند