بررسی چگونگی تشکیل و سیر تحولی مجموعه آذرین نفوذی ملایر با استفاده از شواهد صحرایی، بررسی های سنگ نگاری و تحلیل های زمین شیمیایی

مجموعه ای از شواهد زمین شیمیایی چون عدم هماهنگی الگوی تغییرات برخی از عناصر اصلی و کمیاب و مقادیر آنها بین سنگ های اسیدی- حدواسط و برونبوم های بازیک و سنگ های بازیک منطقه ملایر، روندهای مشاهده شده در نمودار دوتایی عناصر کمیاب سازگار و ناسازگار، معیارهایی مانند کاهش مقادیر اکسیدهای FeOt، TiO2، MgO، MnO، CaO و Al2O3 با افزایش مقدار SiO2 از نمونه های بازیک به اسیدی، روند نزولی تغییرات مقادیر Ni، Cr و Co با افزایش SiO2 به عنوان نشانه ای برای آمیختگی ماگمایی ناقص و ماهیت آهکی- قلیایی پتاسیم بالای گرانیت های منطقه ملایر در نظر گرفته شده است. سنگ های اسیدی و بازیک منطقه مورد بررسی تفاوت مشخصی در شیب الگوی عناصر خاکی نادر (نسبت مقدار عناصر خاکی نادر سبک به سنگین HREE/LREE)، مقدار LaN/SmN به عنوان شاخص میزان تمرکز LREEها، GdN/YbN به عنوان معیار میزان تمرکز HREEها و درجه ی بیهنجاری Eu نشان می دهند. بالا بودن مقدار عناصر سنگ دوست بزرگ یون (LILE) در مقایسه با عناصر با شدت میدان بالا (HFSE)  و ثبات نسبی عناصر سازگار در فازهای ناهمسان، همراه با بیهنجاری منفی Nb و Ta در همه نمونه ها، به عنوان شاخص فرآیند آبزدایی از قطعه فرورانده شده و نقش پوسته در تشکیل ماگمای گرانیتی منطقه هستند. فرایند موثر در تشکیل گرانیت ها و دیوریت های منطقه (سنگ های اسیدی و حدواسط) ناهمسانی ماگمایی همراه با آلایش پوسته ای، آمیختگی ماگمایی ناقص و برای برونبوم های ماگمایی، آمیختگی ماگمایی است. در حالیکه بیهنجاری منفی Eu در سنگ های اسیدی و حدواسط با توجه به پیوستگی مشاهده شده در الگوی عناصر خاکی نادر بیانگر نقش جدایش پلاژیوکلاز طی فرآیند تبلور جدایشی است، بیهنجاری منفی Eu در سنگ های بازیک با توجه به عدم پیوستگی، شیب ناچیز و غنی شدگی ضعیف LREEها نسبت به HREEها بیانگر جدایش پلاژیوکلاز در نتیجه ی فرآیند ذوب بخشی است. بدین ترتیب، فرآیند احتمالی موثر در تشکیل سنگ های بازیک، ذوب بخشی یک سنگ خاستگاه فرابازیک است. القای گرمایی ماگمای بازیک منجر به تشکیل ماگمای اسیدی خاستگاه گرانیت های منطقه شده است. آمیختگی ماگمای بازیک با ماگمای ناشی از ذوب بخشی مواد پوسته ای، عامل تشکیل برونبوم ها و دایک های ماگمایی بازیک بوده است.