تحلیل وقوع روزهای عادی و یخبندان با روش زنجیره مارکف مرتبه اول (مطالعه موردی: ایستگاه های همدید همدان و ملایر)

در این مطالعه احتمالات پیشامدهای متوالی روزهای عادی و یخبندان برای ایستگاه های همدید همدان و ملایر، با استفاده از زنجیره مارکف مرتبه اول دو حالته مورد تحلیل قرار گرفت. بدین منظور، از آمار کمینه دمای روزانه ماه های اکتبر تا مارس سال های 2000 تا 2014 استفاده شد. داده ها بر اساس ماتریس شمارش تغییر حالت روزهای یخبندان و عادی مرتب شده و احتمال مربوطه با توجه به روش درست نمایی بیشینه محاسبه گردید. احتمال ساده و تداوم روزهای یخبندان و عادی، محاسبه شد. نتایج نشان داد که ایستگاه های همدان و ملایر، به ترتیب تعداد 860 و 1199 دو روز عادی متوالی و تعداد 235 و 246 روز عادی بعد وقوع یخبندان را به خود اختصاص داده اند. بر همین اساس، روزهای یخبندان بعد از روز عادی در این ایستگاه ها به ترتیب 235 و 246 بودند. همچنین تعداد یخبندان های متوالی دو روزه در ایستگاه های مذکور به ترتیب 1400 و 1039 روز بود. درصد احتمال وقوع دوره یخبندان متوالی ایستگاه های همدان و ملایر به طور میانگین به ترتیب 06/81 و 73/76 بوده است. درصد احتمال وقوع روزهای یخبندان در این ایستگاه ها به طور میانگین 11/60 و 99/46 بوده است. همچنین درصد احتمال تداوم پی درپی یخبندان 2 تا 5 روزه نشان داد که مقدار متوسط این احتمال در ایستگاه همدان به ترتیب، برابر با 9/50، 73/43، 67/37 و 78/32 و در ایستگاه ملایر به ترتیب، برابر با 82/37، 72/30، 25/25 و 99/20 بوده است. از آنجایی که دماهای پایین تاثیرات مخربی بر تولیدات کشاورزی دارند، از این نتایج جهت پیش بینی و جلوگیری از خسارات احتمالی می توان استفاده کرد.