ارزیابی تنوع توده های اسپرس زراعی (Onobrychis vicifolia Scop) از نظر عملکرد و اجزاء عملکرد علوفه در شرایط اقلیمی اصفهان

 به منظور بررسی تنوع و روابط بین صفات گیاه اسپرس زراعی، آزمایشی روی 20 توده این گیاه با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار، در مزرعه ایستگاه یزدآباد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان طی سال‏های 1393- 1394 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی‏داری را میان توده‏های مورد مطالعه برای همه صفات به استثناء تعداد گره، تعداد شاخه فرعی، تعداد برگچه و عرض برگ نشان داد. توده پلی کراس با عملکرد علوفه برابر 3179 کیلوگرم در هکتار به عنوان توده برتر شناخته شد. پس از آن توده 9147 (کرج) با 2965 کیلوگرم در هکتار علوفه، در مقام دوم قرار گرفت. عملکرد علوفه همبستگی مثبت و معنی‏داری را با تعداد کل ساقه، تعداد شاخه فرعی، تعداد گره، تعداد برگ و وزن خشک ساقه و برگ داشت. سه مولفه اول در تجزیه به مولفه‏های اصلی، 72 درصد از کل واریانس متغیرها را توجیه کردند. تعداد شاخه فرعی، تعداد گره، تعداد برگ، وزن خشک ساقه و برگ و عملکرد تر و خشک علوفه در هکتار عمده‏ترین نقش را در تبیین مولفه اول داشتند. در مولفه دوم، ارتفاع ساقه، عرض برگ، درصد برگ و ساقه و نسبت برگ به ساقه و در مولفه سوم تعداد برگچه، تعداد کل ساقه، ارتفاع ساقه فرعی و درصد ماده خشک بیشترین اهمیت را در تبیین این مولفه‏ها دارا بودند. تجزیه خوشه‏ای، 20 توده مورد بررسی را در چهار دسته مختلف قرار داد که اختلاف های چشمگیری از نظر عملکرد علوفه بین گروه ها وجود داشت.