بررسی چنگ های افقی در حیات موسیقایی بین النهرین و ایلام

تمدن های ایلام و بین النهرین در طی سالیان متمادی به لحاظ فرهنگی، سیاسی و مذهبی برهم تاثیر گذاشته اند. موسیقی در بین النهرین جایگاه ویژه ای داشته است؛ در ایلام نیز حضور نوازندگان در صحنه های مختلفی دیده می شود. با توجه به کاوش های اندک صورت گرفته و همچنین تعداد محدود آثار موسیقایی به دست آمده در ایلام، نمی توان با قاطعیت در مورد موسیقی و سازهای فرهنگ موسیقایی این تمدن اظهار نظر نمود. به همین دلیل موسیقی ایلام را باید با توجه به موسیقی تمدن های هم جوار آن بررسی کرد. درکنار چنگ های افقی که ساز محبوب در هر دو تمدن بوده است، چنگ های عمودی نیز به دفعات در آثار باستانی تصویر شده اند. مطالعه بر روی این ساز و یافتن اشتراکات و تفاوت های این ساز در دو تمدن، می تواند ابهاماتی را در مورد موسیقی ایلامی روشن سازد. در این مسیر ابتدا تصاویر چنگ های افقی در دو تمدن گردآوری، سپس با توجه به دوره تاریخی روند تغییرات در آن ها مشخص شد. سازهای هر دوره مورد مقایسه با یکدیگر قرارگرفتند و مطالعات دیگر محققین بر روی این سازها نیز مدنظر قرار گرفت. روند تغییر شکل ساز و جعبه طنینی آن ، قرار گرفتن تزیینات بر روی میله سیم گیر، نواخته شدن با مضراب، تفاوت ساختمان چنگ های عمودی ایلامی با خویشاوندان بین النهرینی آن و قرارگرفتن این ساز در گروه نوازی های ایلامی از نتایج به دست آمده در این پژوهش است.