تعیین دوز موثر بیهوشی دو ماده MS-222 و 2- فنوکسی اتانول و مقایسه اثر آن ها بر برخی شاخص های بیوشیمیایی خون ماهی شیربت (Barbus grypus)

با توجه به عوارض اجتناب ناپذیر داروهای بیهوش کننده در آبزی پروری، بررسی های خونی و بیوشیمیایی یکی از راه های بسیار مناسب برای شناسایی اثرات جانبی آنها است. هدف از این مطالعه مقایسه اثر غلظت و زمان دو ماده بیهوشی 2- فنوکسی اتانول و MS-222 بر شاخص های استرس)گلوکز و کورتیزول) خون ماهی شیربت (Barbus grypus) بود. برای این منظور تعداد 100 قطعه ماهی شیربت با میانگین وزن 5±50 گرم برای بیهوشی با ماده 2-فنوکسی اتانول با غلظت های 200، 300 و 400 میکرو لیتر در لیتر و  برای ماده بیهوشی MS222 با غلظت های 40، 50 و 80 میلی گرم در لیتر و یک گروه نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. برای هر ماده پس از رسیدن ماهیان به مرحله 4 و 5 بیهوشی، زمان بیهوشی ثبت و سپس در غلظت موثر خون گیری در فواصل زمانی 3 دقیقه، 6 ساعت، 12 ساعت و 24 ساعت انجام شد. با توجه به نتایج به دست آمده دوز موثر بیهوشی برای 2-فنوکسی اتانول 300 میکرو لیتر/لیتر و برایMS222  50 میلی گرم/لیتر محاسبه شد. همچنین نشان داده شد ماده بیهوشی MS222 و 2-فنوکسی اتانول از دقایق اولیه پس از بیهوشی ماهی با افزایش هورمون کورتیزول سبب افزایش میزان گلوکز خون می شوند این اثرات افزایشی تا 24 ساعت پس از بیهوشی نیز در خون ماهی دیده می شود. مقایسه دو ماده بیهوشی بر فاکتورهای استرس نشان داد تاثیر هر دو ماده سبب افزایش فاکتورهای استرس شده اما اثرات افزایشی 2-فنوکسی اتانول بیشتر است و بین کورتیزول و گلوکز همبستگی مستقیمی وجود دارد. لذا دو ماده بیهوشی بکار رفته سبب القاء استرس در گونه موردمطالعه شده است.