اثر تغییر در ریتم روشنایی/تاریکی بر حس درد حرارتی و شیمیایی در موش صحرایی نر

جانوران یک ساعت بیولوژیک درونی با واسطه هورمون ملاتونین دارند که به آن ها در سازگاری با چرخه های روشنایی/تاریکی کمک می کند. از آن جا که ملاتونین با تغییر در تولید گیرنده های اپیوییدی در ارتباط است، از این رو این مطالعه به ارزیابی اثر تغییر در دوره های روشنایی/تاریکی بر حس درد در موش صحرایی پرداخته است. 

این مطالعه تجربی از فروردین تا شهریور سال 1394 در گروه زیست شناسی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گرفت. به منظور بررسی درد حرارتی و شیمیایی در آزمون Tail flick (Sparco, Tehran, Iran) و فرمالین، تعداد 35 موش صحرایی در پنج گروه هفت تایی شامل گروه تحت 24 ساعت روشنایی، 16 ساعت روشنایی/8 ساعت تاریکی، 12ساعت روشنایی/12ساعت تاریکی (کنترل)، 8 ساعت روشنایی/16 ساعت تاریکی و 24 ساعت تاریکی مورد آزمایش قرار گرفتند. افزون براین Rotarod test برای بررسی تعادل حرکتی انجام شد.

در آزمون Tail flick، افزایش زمان تاریکی سبب افزایش آستانه درد حرارتی و به دنبال آن بروز بی دردی در گروه آزمایشی 24 ساعت تاریکی گردید (0/03=P)، در حالی که کاهش زمان تاریکی در گروه 16 ساعت روشنایی/8 ساعت تاریکی سبب کاهش آستانه درد حرارتی و بروز پردردی شد (0/002=P). در آزمون فرمالین، شدت درد شیمیایی در انتهای مرحله درد مزمن فقط در گروه آزمایشی 16 ساعت روشنایی/ 8 ساعت تاریکی در مقایسه با کنترل افزایش یافت که نشان دهنده بروز پردردی بود (0/03=P).

 به احتمال تغییر در دوره های روشنایی منجر به تغییر در تولید ملاتونین و اپیوییدها و گیرنده های آن ها می شود. بنابراین انتظار می رود که با کاهش طول دوره تاریکی چرخه ی نوری و در نتیجه کوتاه تر شدن دوره افزایش تولید ملاتونین و در پی آن بیان کمتر گیرنده های اپیوییدی، در این گروه ها آستانه درد حرارتی کاهش یافته و در نتیجه نوعی پاسخ پردردی ایجاد شود.