اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده از مکانیسم های دفاعی افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی

عوامل مختلفی در بروز و عود اختلال های خلقی و اضطرابی تاثیر دارد که از جمله عوامل مهم تر، نشخوار فکری است. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده از مکانیسم های دفاعی افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی بود.

طرح پژوهش، نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. حجم نمونه شامل چهل نفر بیمار مبتلا به اختلال افسردگی اساسی بود که طبق نظر روان پزشک و برحسب DSM-5 تشخیص داده شده بودند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (بیست نفر) و کنترل (بیست نفر) قرار گرفتند. پروتکل به کارگرفته شده شامل پروتکل شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی سگال، ویلیامز و تیزدیل بود. برای اجرا، ابتدا از هر دو گروه با استفاده از پرسش نامه مکانیسم های دفاعی پیش آزمون گرفته شد. سپس گروه آزمایش طی هشت جلسه نوددقیقه ای با روش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی آموزش دیدند و بعد از اتمام جلسات از هر دو گروه پس آزمون گرفته و دو ماه بعد آزمون پیگیری انجام شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده گردید.

نتایج پژوهش حاکی از آن بود که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی موجب کاهش استفاده از مکانیسم های رشدنایافته و روان آزرده در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی اساسی در مرحله پس آزمون و پیگیری می شود (0٫001<p). همچنین میزان استفاده از مکانیسم های رشدیافته پس از اجرای روش درمانی به میزان زیادی افزایش یافت (0٫001<p).

براساس یافته های پژوهش پیش بینی می شود که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی با کاهش استفاده از مکانیسم های رشدنایافته و روان آزرده در درمان اختلالات روانی و پیشگیری از بروز و عود این اختلالات موثر خواهد بود.