مقایسه اثربخشی آموزش تعامل والد- کودک و آموزش فرزندپروری به شیوه Adler-Dreikurs بر نشانگان بالینی کودکان

در حیطه روان درمانی کودکان تلاش های گسترده ای به منظور درگیر ساختن والدین در فرایند درمان کودکان مبتلا به نشانگان آسیب شناسی روانی انجام شده است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش تعامل والد- کودک و آموزش فرزندپروری به شیوه Adler-Dreikurs بر نشانگان بالینی کودکان انجام شد.روش و

این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه شاهد انجام شد. جامعه آماری مادران مطلقه مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه 11 شهر مشهد در نیمه دوم سال 1396 بودند. تعداد 60 نفر همراه فرزندشان به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه شاهد، هر گروه 20 نفر قرار گرفتند. ابتدا پیش آزمون برگزار شد. سپس اعضای گروه تعامل والد- کودک، 15 جلسه آموزش در حوزه تعامل والد-کودک و اعضای گروه فرزندپروری به شیوه Adler-Dreikurs، 10 جلسه آموزش مبتنی بر رویکرد Adler-Dreikurs دریافت کردند. گروه شاهد هیچ آموزشی دریافت نکرد. بعد از اتمام دوره های آموزشی، پس آزمون و دو ماه بعد، آزمون پیگیری از شرکت کنندگان سه گروه گرفته شد. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه سیاهه رفتاری کودک (CBCL)- Achenbach انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش ازتحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با بکارگیری نرم افزار SPSS-21 استفاده شد.

میانگین (انحراف معیار) سن مادر و کودک در گروه های تعامل والد- کودک (4/5) 32/2و (1/5) 9 و در Adler-Dreikurs (3/7) 33/9و (1/5) 9/6 و در شاهد (4/2) 32/7و (1/4) 9 سال بود. میانگین (انحراف معیار) نشانگان بالینی در گروه والد-کودک از (9/6) 170/5، در مرحله پیش آزمون به (13) 153/4در پس آزمون و (9) 155/9پیگیری کاهش یافت (P<0/05). همچنین در گروه Adler-Dreikurs میانگین (انحراف معیار) نشانگان بالینی از (19/1) 173/1در مرحله پیش آزمون، به (8/1) 134/9 در پس آزمون و (11) 136/6در مرحله پیگیری کاهش یافت (P<0/05). اما در گروه شاهد نمرات نشانگان بالینی در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تفاوتی نداشتند. مقایسه دو گروه مداخله نشان داد میانگین نمرات نشانگان بالینی در گروه مداخه به شیوه Adler-Dreikurs کاهش بیشتری نسبت به گروه تعامل کودک-والد داشته است (P<0/05).

مطالعه نشان داد که آموزش تعامل والد- کودک و آموزش فرزندپروری به شیوه Adler-Dreikurs هر دو باعث کاهش نشانگان بالینی کودکان شدند اما آموزش فرزندپروری به شیوه Adler-Dreikurs اثربخشی بیشتری داشت.