حضور گیاهان مرتعی در بانک بذر باطله های زغال سنگ و مراتع اطراف در معادن کارمزد سوادکوه و کیاسر ساری، استان مازندران

فعالیت های مربوط به استخراج سنگ های معدنی از جمله عوامل تخریب پوشش گیاهی مراتع است. توالی پوشش گیاهی در باطله های زغال سنگ در ارتباط با تشکیل بانک بذر است. بدین منظور در دو منطقه مهم برداشت زغال سنگ در استان مازندران اقدام به مطالعه بانک بذر خاک شد تا ترکیب و مقدار بذر گیاهان در باطله و خاک مراتع اطراف مورد شناسایی و مقایسه قرار گیرد. نمونه های خاک و باطله قبل از فصل رویش گیاهان از 140 پلات یک متر مربعی در کیاسر و 115 پلات یک متر مربعی در کارمزد سوادکوه برداشت و به مدت هشت ماه در گلخانه برای جوانه زنی نگهداری شدند. بذرهای جوانه زده شناسایی و شمارش شدند. نتایج این تحقیق نشان داد از بانک بذر خاک منطقه کیاسر 28 گونه گیاهی و منطقه کارمزد 23 گونه گیاهی جوانه زدند. تعداد 10 و 6 گونه گیاهی به ترتیب فقط در بانک بذر باطله های کارمزد و کیاسر مشاهده شدند. غالبیت بانک بذر باطله در منطقه کیاسر با یکساله ها و در منطقه کارمزد با چندساله ها و غالبیت پهن برگان علفی بوده است. در منطقه کیاسر بانک بذر باطله ها نسبت به بانک بذر مراتع مشجر اطراف از تنوع و غنای کمتری برخوردار بودند اما در منطقه کارمزد تفاوت معنی داری بین باطله ها و پوشش گیاهی اطراف از نظر تنوع و غنا مشاهده نشد. با توجه به شرایط سخت جوانه زنی و استقرار گیاهچه در باطله ها و تراکم کم بذر در بانک بذر آن به نظر می رسد احیاء طبیعی پوشش گیاهی در باطله های زغال سنگ فرآیند کندی باشد که نیاز به استفاده از تیمارهای اصلاح کننده و ورود دستی بذر گیاهان دارد.