نقد و بررسی دیدگاه خاورشناسان پیرامون خاستگاه و ماهیت فقه اسلامی

فقه اسلامی، از موضوعات مهمی است که مستشرقان در حوزه علوم اسلامی بدان پرداخته اند و سیر تحقیق ایشان، نشان از این گمانه زنی می دهد که خاستگاه فقه اسلامی، نظام حقوقی یهود و روم باستان می باشد و مناشقاتی بر سر آن داشته اند. در این مقاله که تازه ترین پژوهش در این زمینه به شمار می رود، با بهره جستن از روش تحلیلی انتقادی تلاش شده فقه پژوهی قرآن از نگاه مستشرقان تبیین و نقد گردد. بنا بر دستاوردهای پژوهش، مستشرقان در مطالعات فقه شناختی، آثاری از شباهت های قوانین اسلامی با قوانین یهود و رومی را مستند ادعای خویش دانسته اند. در مقابل نیز اندیشمندان مسلمان، بر این مطلب تاکید داشته اند که همه ادیان الهی از سوی پروردگاری واحد بوده و این امر منجر به تشابه در تکالیف و احکام فقهی آنان شده است و با مداقه در آثارشان می توان دریافت که سعی بر این مهم داشته اند که تفاوت ماهوی قوانین یهود و رومی را با فقه اسلامی مشخص و روشن نمایند.