تاثیر مصرف کودهای بیولوژیک و شیمیایی نیتروژنه بر عملکرد و اجزای عملکرد در ارقام عدس

مصرف بی رویه کودهای شیمیایی به منظور افزایش تولیدات کشاورزی به ویژه در بخش زراعی، موجب صدمات زیست محیطی و اختلال در حاصلخیزی خاک می شود. به منظور بررسی تاثیر کودهای بیولوژیک و شیمیایی نیتروژنه بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های عدس، تحقیقی در سال زراعی 1394-1393 در ایستگاه اکباتان مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان انجام شد. این آزمایش در قالب فاکتوریل و بر مبنای طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار با پنج تیمار کودی (شاهد، سوپرنیتروپلاس، نیتروکسین، ریزوچک و کود شیمیایی نیتروژنه به عنوان استارتر) و سه رقم (بیله سوار و کیمیا، رقم محلی) اجرا شد. نتایج این تحقیق نشان داد که تیمار کودی تاثیر معنی داری از نظر تعداد روز تا 50درصد گل دهی، تعداد روز تا 50درصد غلاف دهی، تعداد غلاف در بوته، ارتفاع بوته، زیست توده تولیدی و عملکرد دانه داشت. ارقام مورد مطالعه نیز از نظر تعداد روز تا 50درصد گل دهی، تعداد روز تا 50درصد غلاف دهی، ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، زیست توده تولیدی، تعداد دانه در غلاف، وزن100دانه و عملکرد دانه اختلاف معنی دار آماری داشتند. اثرات متقابل کود×رقم در صفات مورد بررسی معنی دار نشد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار مصرف کود ریزوچک و کمترین آن مربوط به تیمار شاهد (عدم مصرف کود) بود. افزون بر این، تیمار ریزوچک به ترتیب موجب افزایش 29، 16 و 49درصدی زیست توده، ارتفاع بوته و عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد شد. در بین ارقام مورد بررسی، رقم بیله سوار عملکرد بالاتری نسبت به عدس رقم محلی تولید کرد.