مقایسه مدلهای یوتا مثبت و یوتا به منظور تعیین نیاز سرمایی و گرمایی برخی ارقام زیتون

تعیین نیاز سرمایی و گرمایی در ارقام بومی زیتون استان فارس یکی از عوامل مهم جهت رشد و نمو بهینه درخت زیتون می باشد. این پژوهش به منظور بررسی تعیین نیاز سرمایی جوانه گل زیتون و تعیین نیاز سرمایی ارقام زیتون با استفاده از روش یوتا و یوتا مثبت و مقایسه این مدل ها با نیاز سرمایی آزمایشگاهی و ارائه روشی کارا برای اندازه گیری نیاز سرمایی در منطقه انجام شد. دراین پژوهش نیاز سرمایی و گرمایی ارقام ’فیشمی تخم کبکی‘، ’دزفول ‘،’زرد‘، ’دهقان‘و’شیراز ‘ تعیین شد. جهت تعیین نیاز سرمایی، قلمه هایی از شاخه یک ساله ارقام زمانی که دمای محیط به 12 درجه سانتی گراد رسید، جمع آوری شدند. قلمه ها به مدت 0، 100، 200، 300، 400، 500، 600، 700، 800، 900، 1000، 1100، 1200، 1300، 1400، 1500، 1600، 1700و 1800 ساعت در دمای 5 درجه سانتی گراد قرار داده شدند. نیاز سرمایی ارقام فیشمی تخم کبکی، دزفول، زرد، دهقان، شیراز به ترتیب 900، 1000، 900 تا 1000، 1000 تا 1100 و 900 ساعت برآورد شد. روش یوتا مثبت روش کاراتری نسبت به روش یوتا برای تعیین نیاز سرمایی بود و داده های آن با نتایج به دست آمده از طریق روش آزمایشگاهی نزدیک تر بود. نیاز گرمایی ارقام از مرحله پایان خفتگی تا تمام گل به ترتیب 2/199، 1/272، 2/245، 321 و 3/209 درجه رشد روز (growing degree days) برآورد شد. نتایج نشان داد که رقم فیشمی تخم کبکی دارای کمترین نیاز سرمایی و رقم دهقان بیشترین نیاز سرمایی را داراست. بنابراین رقم فیشمی تخم کبکی با نیاز سرمایی و گرمایی کمتر را می توان در مناطق نیمه گرمسیر برای کاشت پیشنهاد نمود.