بررسی شاخص های تغذیه ای گیاه ذرت (Zea mays L.) تلقیح شده با کودهای میکروبی فسفاته حاوی باکتری های حل کننده فسفات مقاوم به دما

یکی از کودهای میکروبی مهم کود میکروبی فسفاته میباشد و ممکن است به صورت پودری یا گرانوله تهیه شود که در فرایند گرانول سازی، بایستی پس از اختلاط اجزاء تشکیل دهنده، از حرارت ملایم (40-50 درجه سلسیوس) جهت خشک نمودن کود تولیدی استفاده شود، چنین شرایطی باعث از بین رفتن باکتری های افزوده شده به بستر خواهد شد. استفاده از باکتری های حل کننده فسفات مقاوم به دما در کودهای میکروبی فسفاته گرانوله یکی از راهکارهای غلبه بر محدودیت تولید این نوع کودها می باشد.

در این تحقیق کارایی و اثربخشی کودهای میکروبی فسفاته تهیه شده از دو باکتری حل کننده فسفات مقاوم به دما (باکتری هایRPS9 و RPS7) و یک باکتری غیرمقاوم به دما (PS4) بر بستر پایه خاک فسفات (45 گرم) + گوگرد (15گرم) + باگاس (30 گرم) بر گیاه ذرت رقم سینگل گراس 704 مورد ارزیابی قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در مجموع با لحاظ نمودن 7 تیمار آزمایشی در 3 تکرار به انجام رسید که شامل تیمارهای شاهد منفی (بدون کود میکروبی و کود سوپرفسفات)، شاهد مثبت (کود سوپرفسفات تریپل بر اساس آزمون خاک و در دو سطح 50% و 100%)، بستر میکروبی (بدون افزودن باکتری) و کود میکروبی فسفاته مربوط به هر 3 باکتری (PS4 ، RPS9 و RPS7) بود. آبیاری گلدانها نیز از طریق توزین در FC8/0 انجام پذیرفت.

نتایج به دست آمده از آزمایشات گلخانه ای نشان داد که کاربرد کودهای میکروبی فسفاته در گیاه ذرت رقم سینگل کراس 704، بر وزن تر و خشک ریشه و بخش هوایی، مقدار و جذب فسفر، پتاسیم، آهن و روی بخش ریشه و بخش هوایی، تاثیر کاملا معنی داری دارد. تیمار کود میکروبیPS4 دارای بالاترین مقدار جذب فسفر بوده و از این نظر با تیمارهای شیمیایی SPT (100% و 50%) در یک گروه قرار گرفت و موجب افزایش میزان جذب فسفر به میزان 07/25% نسبت به شاهد کنترل منفی و 49/23% نسبت به شاهد بدون بستر (No Carrier) شد. در پارامتر پتاسیم گیاه نیز تیمار کود SPT (100%) و تیمار میکروبیPS4 دارای بیشترین مقدار جذب پتاسیم بترتیب با میانگین 685/585 و 343/511 (mg/plant) بودند. تیمارهای میکروبیPS4 و RPS9 در تامین فسفر و پتاسیم گیاه ذرت بخوبی تیمار شیمیایی سوپرفسفات تریپل عمل کردند. در پارامتر آهن تیمار کود میکروبی RPS9 و در پارامتر Zn تیمار کود میکروبی RPS7 دارای بالاترین عملکرد بودند.

تلقیح کودهای میکروبی حاوی باکتری های محرک رشد گیاه کلنیزاسیون این باکتری ها را در ریزوسفر گیاه به دنبال داشته است و شاهد اثرات افزایشی پارامترهای اندازه گیری شده بودیم. تیمار باکتریایی PS4 عملکرد مشابه تیمار سوپرفسفات تریپل 100% و تیمار RPS9 مشابه سوپرفسفات تریپل 50% داشتند. RPS7دارای عملکرد پایین تری بود. از میان دو جدایه مقاوم به دما که به تازگی جداسازی شده اند و هر دو متعلق به گونه Pantoea agglomerans هستند به نظر استفاده از RPS9 برای این منظور امیدبخش تر باشد.