مهدویت در اندیشه عثمان دان فودیو

اعتقاد به مهدویت و ظهور منجی در قاره افریقا از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. با توجه به این که اندیشه مهدویت نویدبخش نجات انسان های مظلوم از سیطره ظالمان است؛ عمده صاحبان نهضت ها و جنبش های اصلاحی نسبت مهدی گرفته اند. از همین رو، با آغاز جنبش عثمان دان فودیو (1168-1232 قمری) در غرب افریقا بسیاری از مردم وی را مهدی موعود خواندند. در این نوشتار، با روش توصیفی تحلیلی، مسائل مربوط به مهدویت در قیام عثمان دان فودیو مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافته های پژوهش، اعتقاد به مهدویت در تعالیم شیخ عثمان نقشی اساسی داشت و بخشی از عقاید زیربنایی خلافت بود؛ به گونه ای که در نگاه وی، مقدرات خلافت سوکوتو با رویدادهای آخرالزمان و ظهور حضرت مهدی آمیخته بودند. شیخ عثمان ضمن اعتقاد به وجود مهدی، همان ویژگی هایی را که شیعه برای حضرت و قیامش قائل است، می پذیرد.