محاسبه حجم خاک از دست رفته ناشی از فرسایش خندقی و برآورد هزینه اقتصادی آن (مطالعه موردی: حوزه آبخیز قاضیان استان فارس)

فرساش خندقی به عنوان یکی از مهمترین و مخرب ترین شکل تخریب زمین، و هدر رفت خاک در سراسر جهان شناخته شده است. از آنجا که برآورد حجم خاک از دست رفته و درک هزینه های اقتصادی فرسایش خاک از اهمیت زیادی برخوردار است؛ این پژوهش با هدف محاسبه ی حجم خاک از دست رفته ناشی از فرسایش خندقی و برآورد هزینه ی اقتصادی آن  در حوزه ی آبخیز قاضیان واقع در شمال استان فارس انجام شده است. به این منظور، در ابتدا حجم خندق ها محاسبه شده و با استفاده از وزن مخصوص ظاهری، وزن خاک از دست رفته محاسبه شد. سپس با جمع این مقادیر، وزن خاک فرسایش یافته ناشی از فرسایش خندق ها محاسبه شد. نتایج نشان دادخندق های این منطقه سالانه به طور متوسط 201/10 متر مکعب (263/43 تن) فرسایش و هدر رفت خاک داشته اند؛ به طوری که این خندق ها به طور متوسط در هر سال 7376/25 دلار (295050000 ریال) خسارت به منابع خاک وارد نموده اند. این نتایج حاکی از اثر مخرب فرسایش خندقی در هدر رفت خاک، و توجه بیشتر به کنترل این نوع فرسایش با استقرار پوشش گیاهی بومی و سازگار، افزایش ضریب زبری، انحراف رواناب های ایجاد شده، و انجام پژوهش های دقیق در مناطق مختلف کشور دارد.