ارزیابی نقش خشکسالی بر فراوانی وقوع گرد و غبار در استان خراسان رضوی

در مناطق خشک و نیمه خشک پدیده گرد و غبار به طور مکرر اتفاق می افتد. این پدیده اثرات جدی روی سلامت انسان، فرسایش خاک، بیابان زایی و حمل و نقل دارد. خشک سالی یکی از پدیده های طبیعی است که در اثر کاهش بارش به وجود آمده و باعث کاهش پوشش گیاهی و افزایش گرد و غبار می شود. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط بین تعداد وقوع گرد و غبار و خشک سالی اقلیمی می باشد.

در این تحقیق از شاخص SPI برای محاسبه خشک سالی استفاده گردید. داده های مربوط به بارش از سال (2010-1980) و داده های مربوط به گرد و غبار از سال 2010-2004 مورد تحلیل قرار گرفت. سپس پهنه بندی گرد و غبار و خشک سالی در دوره آماری مشترک (2010-2004) با استفاده از روش کریجینگ در نرم افزار ArcGIS صورت گرفت.

نتایج پهنه بندی تعداد وقوع گرد و غبار و خشک سالی حاکی از آن است که سال 2008 بیش ترین تعداد وقوع گرد و غبار (226 واقعه گرد و غبار) و خشک سالی شدید در سطح استان بوده است. هم چنین سال 2005 کم ترین تعداد وقوع گرد و غبار (85 واقعه گرد و غبار) و شرایط ترسالی در سطح استان حاکم بوده است.

نتایج نشان می دهد که بین وقوع گرد و غبار با خشک سالی ارتباطی مستقیم وجود دارد و در سال هایی که شدت خشک سالی زیاد یا کم شده، بر تعداد وقوع گرد و غبار نیز افزوده یا از آن کاسته شده است.