طرح واره های تصوری فضایل و رذایل اخلاق اجتماعی در مرویات نبوی با رویکرد معنی شناسی شناختی

زبان شناسان شناختی معتقدند اهمیت طرح واره های تصوری به عنوان بخشی از ساز و کارهای زبان و تفکر این است که آن ها به عنوان مفاهیم جسمیت یافته ی ابتدایی می توانندبه شکلی نظام مند، ساختار مفاهیم پیچیده تر را فراهم آورند. روایات نبوی،جهت تبیین فضایل و رذایل اخلاق اجتماعی و پیامد ناشی از آن ها، با استفاده ازطرح واره های تصوری، مفاهیم انتزاعی را در سطح فهم همگان به ویژه اعراب صدر اسلام تنزل بخشیده و معنویات را به قلمرو محسوسات درآورده است. غایت جستار حاضر، بررسی بازنمود طرح واره های تصوری در پیکره ی مرویات نبوی (فضایل و رذایل اخلاق اجتماعی) بر مبنای مدل «طرح واره های تصوری ایوانز و گرین» در چهارچوب معنی شناسی شناختی است. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی طرح واره ها در روایات نبوی پرداخته شده است. شواهد نشان می دهد، طرح واره های نیرو، مهارشدگی، همسانی، حرکتی، فضا، اتحاد، تعادل، موجودیت در بافت متنی احادیث یافت شده است وحضرت (ص) از طریق چنین طرح واره هایی، مفاهیم مجرد فضایل و رذایل اخلاق اجتماعی را در قالب پیامد ناشی از آن ها و راه درمانشان بیان نموده است.