بررسی استعاره های مفهومی و طرح واره های تصویری ظرف «فوق»در زبان نهج البلاغه

در استعاره های مفهومی؛ گوینده یک مفهوم خاص غیر قابل فهم را با تکیه بر تجربیات شناخته شده و طرح واره های تصویری، برای مخاطب قابل درک می کند، امام علی(ع) هم در نهج البلاغه از این مقوله ی زبان شناسی شناختی با وجود ابزارهایی چون ظرف «فوق» استفاده کردند، تا زبان نهج البلاغه با وجود برخورداری از امور پیچیده و معنوی برای همگان قابل فهم شود. لذا تحلیل و بررسی استعاره های مفهومی ظرف «فوق» در زبان نهج البلاغه، هدف نگارش این نوشتار قرار گرفته و به روش توصیفی و تحلیلی به آن پرداخته شده است، و بعد از باز خوانی تفاوت استعاره در رویکرد شناختی و در رویکرد سنتی می توان گفت؛ اولا در نهج البلاغه، واژه ی فوق دارای کانون استعاری قوی است که بر رابطه ی مکانی دلالت داشته و از ترکیب «بالا» و «در طول» به دست آمده است، ثانیا تغییر جایگاه مسیرپیما در مرزنما، طرح واره های دیگری را ترسیم کرده، که مفهوم مبدا را تشکیل می دهد، این طرح ها، خود مبنای ساخت یک مفهوم انتزاعی محسوب می شود. ثالثا در بررسی موردی فوق در تعبیرات نهج البلاغه، مشخص گردید، که «جهت و حرکت» مفهوم مبدا بوده، مفاهیم انتزاعی چون «تسلط، عظمت، احاطه، گستردگی، علو مقامی و...» مفهوم مقصد می باشند.