نقش هویت قومی در همبستگی ملی پس از انقلاب اسلامی؛ رویکردی چند فرهنگی

جامعه ایران از دیرباز جامعه ای چندقومی و چندفرهنگی بوده که علاوه بر تنوع بخشیدن به ساحت سیاست ایران، همواره به صورت مسالمت آمیز در کنار یکدیگر زندگی می کردند. اما این زندگی مسالمت آمیز به معنای نبود مشکلات و مسائل قومیتی نیست. به طوری که حتی با انقلاب اسلامی و تاکید قانون اساسی جمهوری اسلامی مبنی بر زندگی مسالمت آمیز اقوام، اغلب شاهد گرایش واگرایانه اقوام بوده ایم. وجود مشکلات اقتصادی در نواحی قوم نشین، هم مرز بودن با کشورهای همسو با قومیت های مرزی، گسترش ارتباطات و جهانی شدن، متمرکز بودن اداره کشور و مشکلات فرهنگی و اجتماعی باعث شده تا هویت قومی در ایران پس از انقلاب اسلامی با چالش هایی روبرو باشد. نوشتار حاضر تلاش می کند به مساله آینده هویت قومی پس از انقلاب اسلامی بپردازد. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سوال است: هویت قومی از چه راه هایی می تواند بر همبستگی ملی پس از انقلاب اسلامی اثرگذار باشد؟ در پاسخ، فرضیه پیش رو مورد آزمون قرار می گیرد: رویکرد چندفرهنگ گرایی به دلیل پیوند دادن خرده فرهنگ هایی نظیر هویت قومی با هویت ملی و قائل شدن به نقش سازنده آنان در ساختن هویت ملی می تواند عامل همگرایی ملی باشد. این پژوهش با بهره گیری از روش کیفی و از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به بررسی نقش هویت قومی در همبستگی ملی پس از انقلاب اسلامی با رویکرد چندفرهنگی بپردازد.