بررسی ژنوتیپ های برنج ایرانی و خارجی از نظر خصوصیات فیزیکوشیمیایی دانه و نشانگرهای ریزماهواره

بهبود خصوصیات پخت و خوراک برنج یکی از مهمترین اهداف برنامه های به نژادی برنج است. در این راستا داشتن اطلاعات کافی از تنوع ژنتیکی به منظور انتخاب والدین مناسب ضروری است. در مطالعه حاضر تعداد 53 ژنوتیپ برنج ایرانی و خارجی از لحاظ ویژگی های کیفی دانه شامل طول، عرض، شکل دانه، میزان آمیلوز، دمای ژلاتینی شدن، خصوصیات چسبندگی و همچنین با استفاده از پنج ژن و تعداد 20 نشانگر ریزماهواره مرتبط با صفات فیزیکوشیمیایی دانه برنج، مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ ها به سه گروه تقسیم شدند. تعداد نه ژنوتیپ بومی به همراه 14 ژنوتیپ خارجی در گروه آمیلوز متوسط با خصوصیات چسبندگی در محدوده قابل قبول (برای ژنوتیپ هایی با کیفیت پخت و خوراک مناسب) قرار گرفتند و 13 ژنوتیپ ایرانی به همراه هشت ژنوتیپ خارجی در گروه با میزان آمیلوز بالا قرار داشتند. همچنین تجزیه داده های مولکولی نشان داد که نشانگر های ریزماهواره به همراه ژن های مورد استفاده قادرند به نحو مطلوبی ژنوتیپ های خارجی و ایرانی و همچنین تا حدی ژنوتیپ ها را از لحاظ کیفیت دانه تفکیک نمایند. نتایج بیانگر وجود تنوع قابل توجه در بین ژنوتیپ ها از لحاظ کیفیت دانه و نواحی ژنومی مورد مطالعه بود که می توان از آن برای بهبود صفات کیفی بهره برد.