بررسی تنوع ژنتیکی فسکیوی بلند ایرانی با استفاده از صفات مورفولوژی و زراعی، ارزش غذایی و نشانگر مولکولی AFLP

پژوهش پیش رو برای مطالعه صفات مورفولوژی زراعی و ارزش تغذیه ای 25 اکوتیپ فسکیوی بلند(Festuca arundinacea) در قالب طرح اسپیلیت پلات در زمان، طی سال های زراعی 97-95 ایران اجرا شد. نتایج نشان داد تنوع ژنتیکی معنی داری در ژرم پلاسم مورد مطالعه وجود داشت. بیشترین وراثت پذیری مربوط به صفت عملکرد علوفه خشک و قطر یقه (88%) بود. کمترین مقادیر وراثت پذیری در صفات مرتبط با کیفیت علوفه نشان دهنده نقش آثار محیطی در کنترل این صفات بود. مقایسه میانگین صفات نشان داد، اکوتیپ شماره 11 از اصفهان دارای بیشترین تعداد شاخه بارور و عملکرد علوفه خشک و قطر یقه بود؛ در حالی که اکوتیپ شماره 9 از شاهرود بیشترین درصد ماده خشک و ژنوتیپ دافین با 16 درصد پروتئین، دارای بیشترین میزان این صفات بودند. همبستگی صفات تعداد شاخه بارور با عملکرد علوفه خشک و ارتفاع گیاه، مثبت و معنی دار بود. همچنین همبستگی عملکرد علوفه خشک با صفت مقدار فیبر غیرمحلول (NDF)، مثبت و معنی دار (0/77) و با مقدار پروتئین منفی و معنی دار (0/62-) بود. در الگوی نواری نشانگرهای مولکولی AFLP، 339 باند از مجموع 463 باند(68%) چند شکلی نشان دادند. محتوای اطلاعات چند شکلی نیزدارای مقادیر 0/34 برای ترکیب آغازگری (EcoACA-MseCTA) تا 0/1 برای ترکیب آغازگری ((EcoAGC-MseCAC بودند. نتایج نشان داد فاصله ژنتیکی بین اکوتیپ ها بر اساس صفات مورفولوژیک، زراعی و ارزش غذایی با فاصله ژنتیکی بین اکوتیپ ها بر اساس داده های AFLP مثبت و معنی دار (r=0.41, P = 0.05) بود. تجزیه خوشه ای به روش وارد بر اساس ماتریس مربع فاصله اقلیدسی نمونه ها را به چهار گروه طبقه بندی کرد. تنوع ژنتیکی و وراثت پذیری زیاد نشان داد، انتخاب مستقیم برای بهبود صفت عملکرد علوفه سودمند خواهد بود. با این حال اصلاح صفات مرتبط با ارزش غذایی به علت آثار محیطی دشوارتر خواهد بود.