ریزازدیادی شمشاد خزری (Buxus hyrcana Pojark.)، یک گونه زینتی در حال انقراض

شمشاد خزری یا شمشاد جنگلی (Buxus hyrcana Pojark.) یک گونه ی زینتی درختی و درختچه ای است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. رشد و نمو شمشاد خزری بسیار کند است، ریشه زایی سختی دارد و خطر انقراض، این گیاه را تهدید می کند. بنابراین، هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثر غلظت های مختلف BAP و IBA (صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی گرم در لیتر، از هر دو) روی ریزازدیادی در شرایط درون شیشه ای شمشاد خزری بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین تعداد شاخساره (200/6 در گیاهچه)، در ریزنمونه های سرشاخه ی تیمارشده با 1 میلی گرم در لیتر BAP همراه با 5/0 میلی گرم در لیتر IBA به دست آمد. ریزنمونه های سرشاخه در محیط های کشت حاوی 1 میلی گرم در لیتر BAP بیشترین تعداد گره (100/4 در گیاهچه) و همراه با 5/1 میلی گرم در لیترIBA ، بیشترین تعداد برگ (با میانگین 566/6 عدد در گیاهچه) را تولید کردند. همچنین بیشترین تعداد ریشه (466/6 در گیاهچه)، در ریزنمونه های تیمارشده با 1 میلی گرم در لیتر BAP همراه با 5/1 میلی گرم در لیتر IBA اندازه گیری شد. گیاهچه ها جهت سازگاری به گلدان های حاوی پیت و پرلیت به نسبت 1 به 1 منتقل شدند. گلدان ها در یک گلخانه با دمای 26-24 درجه ی سانتی گراد و رطوبت نسبی 70 درصد با آبیاری دوره ای نگهداری شدند. حدود 90 درصد از گیاهچه ها سالم ماندند. این گیاهچه های سازگارشده، از نظر ریخت-شناسی شبیه پایه های مادری بودند.