بررسی زمان روایت در خاطره نگاشت «دا» بر اساس نظریه ی ژرار ژنت

دو عنصر کارآمد پی رنگ و زمان، دو جزء جدایی ناپذیر داستان به شمار می آیند و نقش بسزایی در روایت دارند. هر داستان براساس حوادث و رویدادهایی ساخته می شود که نویسنده آن ها را براساس زمان بندی بخصوصی برگزیده است؛ چنان که زمانمندی در روایت داستان رعایت نشده نباشد، با مجموعه ای از حوادث روبه رو می شویم که نقل منسجم آن ها توسط نویسنده و دریافت آن ها توسط خواننده غیرممکن است. ژرار ژنت یکی از محققان ساختارگراست که مباحث جامعی را در خصوص زمانمندی در روایت، در قالب سه مبحث «نظم، تداوم و بسامد» مطرح کرده است. این پژوهش بر آن است تا براساس نظریه ژنت نشان دهد که عنصر زمان در خاطره نگاشت دا مهم ترین عامل سازنده روایت است. دا، به روایت سیده زهرا حسینی و تدوین سیده اعظم حسینی، یکی از آثار معاصر در حوزه ادبیات مقاومت است که در آن به موضوع جنگ پرداخته شده است. بارزترین ویژگی روایی این رمان، استفاده از زمان به صورت گذشته نگر است و رویدادها به ترتیب و براساس زمان وقوعشان بازگو می گردند. بیشترین درنگ و توصیفات داستان دا مربوط به حادثه اصلی (جنگ) است که هنگام پرداختن به آن، زمان داستان دارای شتاب منفی می شود؛ به نحوی که خواننده متوجه گذر زمان نمی شود. مجموع این ویژگی ها علاوه بر اینکه موجب جذابیت روایت برای خواننده می شود، تا حدود زیادی جنبه مستندبودن اثر را هم حفظ می کند.