الگوی پیشنهادی معماری محله اسلامی- ایرانی بر مبنای مدل نگره های زندگی ساز حکمت اسلامی

انسانی که موجودی نظام مند، مدنی الطبع و خلاق فضای زیست است جهت رشد و توسعه در مسیر تعالی، به الگوی سکونتی نیاز دارد. معماری سکونتگاه محله ای امروزی و به اصطلاح مدرن تحت تاثیر مولفه های کالبدی معماری و شهرسازی و اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی غربی قرار گرفته و زمینه ی ضعف در تعلق، دلبستگی و پیوند فرد با محیط زندگی را به وجود آورده اند. الگوی تشکیل دهنده ی سکونتگاه های محله ای همواره متناسب با فرهنگ و آداب و رسوم و سنن یک ملت شکل می گیرد. بر اساس تجربه ی زندگی در محلات قدیمی، همواره در وجه باطنی آن بر تقویت همبستگی و روابط اجتماعی و مفهوم شکل گیری مجموعه اسلامی تاکید داشته است. در این تحقیق به الگوی سازنده ی محله ی مسکونی متناسب با ابعاد اسلامی- ایرانی آن در حوزه معماری سکونتگاهی تاکید شده است. عدم وجود الگوی سازنده ی محله، به عدم شالوده و بنیان های قوی نظری در تعاریف و مفاهیم دقیق و روشن از محله بازمی گردد. ارائه ی مفهوم دقیق و تدوین مبانی نظری معین و مدون بر پایه ی جهان بینی اسلامی می تواند الگوی مناسبی در بخش نظری و عملی از معماری محله ی مسکونی ارائه نماید. این تحقیق از یک سو بنیادی و نظری است و از روش استدلال و تحلیل منطقی بر پایه ی منابع کلام الهی و معصومین بهره می گیرد و از سوی دیگر در حوزه ی کاربردی به ارائه ی مفهومی و الگوی عملی از معماری محله ی اسلامی می پردازد که متناسب با نیازهای مادی و معنوی انسان در جهت توسعه و تکامل از منظر اسلامی است. یافته ها حاکی از آن است که آنچه به مفهوم محله ارتقاء می بخشد، شناخت مبانی و هدف در شکل گیری محله است. و آنچه در این مفهوم زیرساخت معماری محله است الگویی زندگی ساز با روشی نظام مند و مجموعه نگر است که بر اساس مبانی حکمی معماری با سه جهان بینی دینی، فلسفی و علمی استوار شده است و توسط عوامل هماهنگ کننده جامعه در سطح سیاسی، فرهنگی و اقتصادی است.