تبیین عناصر برنامه درسی تربیت اخلاقی دانش آموزان ابتدایی مبتنی بر روان شناسی انسان گرا

یکی از مهم ترین مبانی رشد اجتماعی رعایت اخلاقیات می باشد. در این میان توجه به تربیت اخلاقی دانش آموزان ابتدایی با توجه به تاثیرات این دوره از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تبیین عناصر برنامه درسی تربیت اخلاقی دانش آموزان ابتدایی، بر اساس مبانی روان شناسی انسان گرا انجام شد.

در این پژوهش کیفی از نوع «جستار نظر ورزانه»، از روش جمع آوری و تحلیل مستندات استفاده شد. پس از مطالعه نظریه های روان شناسی انسان گرا (موج سوم)، دلالت های آن در عناصر برنامه درسی از منظر میلر (اهداف، دانش آموز، معلم، روش یاددهی و یادگیری، ویژگی های محیط آموزش و ارزشیابی) استخراج و به روش هدایت شده و تاملی تحلیل شد.

دلالت های هر یک از عناصر برنامه درسی بدین شرح پدیدار گردید: اهداف برنامه درسی دوره ابتدایی باید فردگرا، واضح، نشاط آور و رغبت انگیز و ارزشی باشد. فراگیر فعال باید خودانگیخته، تعامل گرا و معتقد به نظارت نیروی ماورای لطبیعه (خداوند) بر اعمال باشد. معلم باید الگو، حامی، توانمند در برقراری ارتباط با فراگیران و تسهیلگر باشد. روش یاددهی یادگیری باید متنوع، غیر مستقیم، فعال و مساله محور باشد. محیط یادگیری باید دوستانه و مشوق منش های اخلاقی، مردم سالار و متناسب با علایق و سطح رشد فراگیران باشد. ارزشیابی برنامه درسی باید با روش های سنجش عملکرد، تاکید بر داده های کیفی، توجه به جامعیت و مداومت و رویکردهای فردمدار انجام گیرد.

یافته ها نشان می دهد که تمامی عناصر و اجزا در تعامل با یکدیگر هستند. بنابراین توجه به ابعاد فردی فراگیران، فعال بودن آنان در یادگیری، برقراری ارتباط موثر و به کارگیری روش های فعال و غیر مستقیم در فرآیند یاددهی یادگیری توصیه می گردد.