اثر بخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی _ رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ در زنان تحت درمان باهمودیالیز

بیماری مزمن مانند نارسایی کلیه که نیازمند انجام همودیالیز هستند تجربه ای چند بعدی است که موجب ناتوانی فرد در بسیاری از زمینه‏های روانی، اجتماعی، اقتصادی و... می‏شود، لذا این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز انجام شد.

روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود. نمونه‏ای به حجم 30 نفر از زنان تحت درمان با همودیالیز به روش نمونه‏گیری در دسترس از زنان تحت درمان با همودیالیز شهرستان رفسنجان انتخاب شد. داده‏های مورد نیاز از طریق پرسشنامه خستگی مزمن چالدر و همکاران (CFS) و پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر (TDAS)، در دو مرحله قبل از مداخله و بعد از مداخله جمع‏آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از تحلیل کوواریانس چند متغییری (MANCOVA) استفاده شد.

نتایج آزمون‏های تحلیل کوواریانس چند متغییری نشان داد که آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری توانسته است خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز را در افراد گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در مرحله پس‏آزمون، به طور معناداری کاهش دهد.

با توجه به اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز، می‏توان گفت که این مداخله برای کاهش نشانه‏های روان‏شناختی زنان تحت درمان با همودیالیز سودمند است. با توجه به یافته های این پژوهش مدیریت استرس به شیوه شناختی_رفتاری میتواند بر کاهش تجربه چند بعدی احساس ناتوانی در بیماران دارای نارسایی کلیه  که همزمان بایستی همودیالیز را انجام دهند موثر باشد و بایستی در مراکز درمانی نسبت به آموزش آن توجه ویژه اعمال شود.