آسیب شناسی عملکرد بناهای تاریخی خشتی تحت اثر زلزله و بررسی روش های مقاوم سازی آن ها

ایران سرزمینی با تمدن هفت هزار ساله، یکی از کهن ترین تمدن های جهان باستان است که به دلیل سابقه فرهنگی و هنری غنی گذشته، بناهای تاریخی زیادی در آن وجود دارد که بیشترشان در مناطق با خطر لرزه ای زیاد واقع شده اند. ارگ بم که در سده پنجم پیش از میلاد ساخته شده بود و با مساحت 180 هزار متر مربع در مسیر جاده ابریشم قرار داشت، یکی از بزرگ ترین سازه های خشتی جهان بود. متاسفانه این سازه عظیم و با ارزش طی زلزله بم آسیب دید و بیش از 80 درصد آن تخریب شد. با توجه به سابقه درخشان و میراث هنری غنی که شامل معماری، سنگ تراشی سفالگری وغیره می شود، نیاز به حفظ و نگهداری آثار به جای مانده از گذشته بیش از پیش احساس می شود. در این مقاله پس از بیان اهمیت و ضرورت حفظ بناهای تاریخی خشتی به ویژگی های معماری آن ها پرداخته می شود. در گام بعدی عملکرد لرزه ای بناهای تاریخی خشتی مورد بحث قرار می گیرد و سپس روش های مقاوم سازی لرزه ای و ترمیم بناهای خشتی تاریخی بررسی می شود. در نهایت مطالعات انجام شده در زمینه مقاوم سازی و مرمت بناهای تاریخی خشتی مرور خواهد شد.