مروری بر شاخص های خشکسالی و بررسی عملکرد آن ها

خشکسالی پدیده‏ای اجتناب‏ناپذیر و از جمله بلایایی است که آن را باید بدون امکان پیشگیری تلقی نمود، اما میتوان این پدیده را مدیریت و ساماندهی کرد. به‏ طورکلی از دیدگاه اقلیمی خشکسالی به ‏نوعی انحراف از شرایط متوسط را بیان می‏‏ کند. انواع خشکسالی شامل کشاورزی، هیدورلوژی و هواشناسی است که خشکسالی هواشناسی بیشتر از کشاورزی و هیدرولوژیکی به وقوع می ‏پیوندد. برای ارزیابی کمی وکیفی پدیده خشکسالی از شاخصهایی به‏عنوان شاخصهای خشکسالی در سراسر دنیا استفاده میشود. در این تحقیق باتوجه ‏‏به اهمیت خشکسالی هشت شاخص دهک‏‏ های بارندگی (DPI)، شاخص شدت خشکسالی پالمر (PDSI)، شاخص درصد نرمال بارش (PNPI)، شاخص ذخیره آب سطحی (SWSI)، شاخص بارش موثر (SPI)، شاخص رطوبت زراعی (CMI)، شاخص خشکسالی احیایی (RDI) و شاخص ناهنجاری‏‏ های بارندگی (RAI) ارزیابی شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می ‏‏دهد، شاخص SPI دارای مزیت نسبی بالایی برای پایش خشکسالی می ‏‏باشد. باتوجه ‏‏به اینکه شاخص RDI بر مبنای بارندگی و تبخیرتعرق پتانسیل محاسبه می‏ شود نسبت به شاخص SPI که تنها بر مبنای بارندگی می‏‏‏ باشد به متغیرها و تغییرات آب‏‏ وهوایی حساسیت بیشتری دارد. همچنین شاخص PNPI روشی ناکارآمد برای ارزیابی خشکسالی بوده و پیش‏بینی خشکسالی با‏توجه‏ به این شاخص خطاهای زیادی خواهد داشت. شاخص CMI محدود به استفاده در فصل رشد است. همچنین نمی ‏‏تواند مدت زمان طولانی خشکسالی را تعیین کند.