ترجمه، بومی سازی و بررسی روایی و پایایی ابزار ارزیابی نظام ارجاع مبتنی بر پزشک خانواده در ایران

تاکنون بررسی های انجام شده در زمینه عملکرد سیستم ارجاع در ایران، همه ابعاد و ساختار نظام ارجاع را پوشش نداده است. فقدان یک ابزار متناسب و بومی برای ارزیابی از دلایل این امر به نظر می رسد. در این مقاله گزارش ترجمه و بومی سازی ابزار بررسی ساختار نظام ارجاع مبتنی بر پزشک خانواده برای اولین بار در ایران ارائه شده است.

 نسخه انگلیسی ابزار (Referral Systems Assessment and Monitoring) RSAM به فارسی روان برگردانده شد. روایی محتوایی با محاسبه نسبت روایی محتوایی (CVR) و شاخص روایی محتوایی (CVI) بررسی شد. داده های مورد استفاده حاصل نظرات 20 فرد مطلع در زمینه سیستم ارجاع مبتنی بر پزشک خانواده می باشد. سپس این ابزار در 52 واحد مجری پزشک خانواده شهری و روستایی در سطح استان مازندران به کار گرفته و پایایی آن بررسی شد. نرم افزار های آماری مورد استفاده SPSS 24 و 8.8 LISREL بودند.

 CVR و CVI به ترتیب 70 و 90 درصد به دست آمد که بالاتر از مقدار قابل قبول می باشد. ضریب آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی آیتم های چند گزینه ای و ضریب کودر ریچاردسون برای دو گزینه ای به ترتیب اعداد 89/0 (خوب) و 83/0 (قابل قبول) را نشان دادند.

ابزار "ارزیابی سیستم ارجاع مبتنی بر پزشک خانواده" برای مطالعه و ارزیابی فرایند ارجاع در این بخش از واحدهای ارائه خدمت دارای ویژگی های علمی لازم و روایی و پایایی قابل قبولی می باشد و می توان آن را به کار گرفت.