تحلیل تعاملات اجتماعی کشاورزان برای به کارگیری اصول کشاورزی حفاظتی در ایران (کاربرد تحلیل شبکه اجتماعی)

اجرای طرح کشاورزی حفاظتی یک فرآیند مشارکتی چندگانه است که کنشگرانی از محققان کشاورزی، مروجان، شرکت های مشاوره ای خصوصی، کشاورزان پیشرو، تعاونی های روستایی، اعضای خانواده، سایر کشاورزان و غیره در آن درگیر هستند. تعاملات اجتماعی بین کشاورزان و کنشگران منجر به توسعه کشاورزی حفاظتی می شود. بنابراین، این پژوهش به تحلیل ساختار شبکه اجتماعی و ویژگی های کنشگران گوناگون با استفاده از تحلیل شبکه اجتماعی در هفت مرحله به کارگیری کشاورزی حفاظتی در ایران پرداخته است. نمونه تحقیق از کشاورزان مشارکت کننده در طرح کشاورزی حفاظتی در سه استان فارس، گلستان و خوزستان تشکیل شده بود (133n=). ابزار پژوهش، پرسشنامه ای بود که به صورت ماتریکس طراحی گردید. یافته ها نشان داد که کشاورزان پیشرو، کشاورزان مشارکت کننده در طرح کشاورزی حفاظتی و اعضای خانواده کنشگران اصلی در شبکه اجتماعی کشاورزان بودند. می توان نتیجه گرفت که این کنشگران قدرت اجتماعی اصلی در به کارگیری اصول کشاورزی حفاظتی توسط کشاورزان و مرکزیت اصلی شبکه اجتماعی کشاورزان بودند. این بدان معناست که، کشاورزان بیش تر تمایل دارند با کنشگران محلی ارتباط برقرار کنند و تعامل کم تری با کنشگران دولتی و کنشگران خارج از جامعه روستایی دارند. بنابراین، می توان پیشنهاد داد که قدرت های اجتماعی بایستی شناخته شوند و مدیریت طرح ها از طریق آنها سازمان دهی گردد.