بررسی اثر بار رسوب و بافت خاک بر خصوصیات هیدرولیکی جریان در فرسایش شیاری شبیه سازی شده

شیارها به عنوان منبع و محل تولید و انتقال رواناب و رسوب روی دامنه ها می باشند. خصوصیات جریان در شیارها می تواند تحت تاثیر نوع و میزان مواد همراه باشد. آگاهی از فرآیند توسعه شیار ها مستلزم شناخت خصوصیات هیدرولیکی جریان در شیارها می باشد. این پژوهش به منظور بررسی اثرات بار رسوب بر خصوصیات هیدرولیکی جریان در شیارها انجام گرفت. آزمایش در فلومی به ابعاد 3/0× 4/0 ×4 متر در شیب10درصد در خاک های با بافت لوم، شن لومی  و لوم رس شنی  تحت بارش با شدت 90 میلی متر بر ساعت در چهار تکرار انجام شد. عدد رینولدز، عدد فرود، ضریب اصطکاک دارسی-ویسباخ، عمق جریان، تنش برشی و قدرت جریان طی فرآیند فرسایش شیاری مشخص شدند. نتایج نشان داد که ضریب اصطکاک دارسی-ویسباخ با افزایش باررسوب افزایش یافت. عدد فرود با افزایش بار رسوب به دلیل کاهش چشمگیر سرعت جریان کاهش یافت. تنش و قدرت برشی و عمق جریان نیز با افزایش بار رسوب افزایش داشتند. عمق جریان با افزایش بار رسوب بیشتر شد و در خاک لوم از 041/0 تا 1 میلی متر و در خاک شن لومی از 07/0 تا 3/1 میلی متر و در خاک لوم رس شنی از 06/0 تا 7/0 میلی متر بود. ضریب تبیین بین بار رسوب و تمام خصوصیات هیدرولیکی برای دو خاک لوم و شن لومی بالاتر از 90 درصد  ارزیابی شد ولی برای خاک لوم رس شنی حدود 60 درصد بود. به طور کلی این پژوهش نشان داد که برهم کنشی معنی دار بین بار رسوب و خصوصیات هیدرولیکی جریان در شیار ها برقرار است.